تقريباً در تمامي صنايع نياز به نقل و انتقال اجسام سنگين وجود دارد ، يكي از متداول‌ترين دستگاههايي كه در اين رابطه مورد استفاده قرار ميگيرد جراثقال مي‌باشد كه به لحاظ پيچيدگي سيستم‌ها و نوع كار خاص ، دانستن موارد زير و بكارگيري آنها از نظر ايمني الزامي است.

 

ايمني مهمترين مسئله اي است كه راننده جراثقال بايد به خاطر داشته باشد، چون با يك اشتباه ساده چندين نفر از كارگران كارگاه را خواهد كشت يا جراحاتي به آنها وارد خواهد نمود ، كه با هيچ قيمتي قابل جبران نخواهد بود . مسائل مطرح شده در اين كتابچه نكات ايمني است كه بايد يك راننده جراثقال رعايت كند وكوتاهي و قصور در آن جرم خواهد بود و شخص راننده مسئول و پاسخگو خواهد بود.

 

انواع جراثقال :

 

            جراثقال شامل انواع مختلفي مي باشد كه متداول ترين آنها بدين شرح است :

 

1.   نوع تلسكوپي : بوم آن به صورت كشويي بوده و قابليت ازدياد طولي دارد . در اين نمونه براي استقرار جراثقال در هنگام كار حتماً بايد از جك استفاده گردد (Out Rigging) .

2.   نوع بوم خشك : بوم آن بصورت قطعات فلزي مي باشد كه بوسيله پين و اشپيل به يكديگر متصل مي‌شوند و  بيشتر آنها داراي چرخهاي زنجيري مي باشد .

3.      نوع tower crane : اين نوع جراثقال در جايي ثابت مي گردد و بوم آن داراي حركت دوار مي باشد.

4.   نوع سقفي : اين نوع جراثقالها بيشتر در shop مورد استفاده قرار
مي‌گيرند.

متعلقات جراثقال :

 

جراثقال از قسمت هاي اصلي زير تشكيل شده است :

 

  سيستم هاي هيدروليك شامل :

 

1.      اهرم هاي اصلي كنترل جريان.

2.      سيلندرهاي باز كننده تلسكوپ بوم

3.      سيلندر بالابر بوم

4.      سيستم چرخش دستگاه حول محور 360 درجه (swing)

5.      پمپ هيدروليك

 

     قطعات گردنده شامل :

 

1.      قرقره هايي كه كابل ها روي آن حركت مي كنند.

2.   محور SWING كه قسمت كابين و بوم حول محور 360 درجه حركت
مي كند .

3.      درام ، كه واير دور آن پيچانده مي‌شود.

 

    قلاب دستگاه :

 

كه به آن هوك گفته مي‌شود و با يك ضامن نگاهدارنده كه در آن تعبيه شده است براي متصل نمودن بكسل با تسمه به آن استفاده مي‌شود .

 

   سيستم هاي برق شامل :

 

1.      سوئيچ قطع كننده (LIMIT SWITCH) كه وظيفه آن متوقف كردن هوك در فاصله معين از بوم و جلوگيري از قطع شدن كابل هاي مربوطه مي باشد.

2.      چراغهاي هشدار دهنده و نور دستگاه

3.      بوق و غيره

 

  جكهاي تعادل (OUT RIGGER ) :

 

كه بيشتر در نمونه تلسكوپي در زمان استقرار دستگاه و حفظ تعادل آن در زمان كار مورد استفاده قرار مي‌گيرد .

 

تعدادي از نكات ايمني كار با دستگاه جراثقال عبارتند از :

 

1.   دستگاه شما بايد مجوز سلامت (CERTIFICATE) داشته باشد ، كه پس از كنترل كليه قسمتها براي مدت معين صادر مي‌شود .

2.      هنگامي كه حالت طبيعي نداريد (به هر علت ) با جراثقال كار نكنيد .

3.      در موقع كار با كمال خونسردي و دقت و توجه كافي جراثقال را هدايت كنيد.

4.      روي جراثقال نخوابيد و چيزي را به بيرون پرتاب نكنيد كه موجب حادثه مي‌شود.

5.      پيش از شروع كار با دستگاه از نشتي روغن ، سالم بودن سيم بكسل ها كليد قطع كننده و ترمزها مطمئن شويد.

6.      قبل از شروع كار اهرمها و هوك را امتحان كنيد.

7.      قبل از جك زدن ، محل را بازرسي نموده و حتماً در زير جك ها الوار قرار دهيد.

8.      مطمئن شويد در بالاي سر شما شبكه برق يا مانع ديگري وجود ندارد.

9.      مطمئن شويد كه ريگر شما علائم و قوانين مربوط به كار خود را مي داند و اطلاعات فني لازم را دارد.

10.   راننده بايد طرز كار با جدول بار (load chart) را بداند.

11.   اگر وزن بار تقريباً به اندازه ظرفيت نهائي جراثقال باشد ، بايد با كنترل واحد ايمني جابجا گردد.

12.   در هواي طوفاني يا بادهاي شديد كار بايد متوقف گردد.

13.   نفراتي كه در ارتفاع كار مي كنند بايد بوسيله سبد جابجا گردند و از اويزان شدن به هوك خودداري كنند.

14.  بارهاي سنگين با هماهنگي مسئولين ايمني و حتماً در صبح نصب گردد تا در صورت بروز اشكال در نصب . زمان كافي براي رفع آن مشكل باشد.

15.   در زمان بارگيري يا تخليه راننده بايد در تمام وقت در كابين خود حضور داشته باشد.

16.   تحت هيچ شرايطي بار نبايد براي مدت زمان طولاني به صورت معلق در هوا نگه داشته شود.

17.   در زمان استفاده از تك واير ، اهرم سقوط آزاد كه باعث مي‌شود سيم بكسل با سرعت زياد حركت كند ، رابكار نبريد.

18.   در زمان استفاده از JIB به مقدار باري كه مي توان با آن بلند نمود توجه كنيد.

19.   راننده جراثقال بايد فقط فرمان ريگر را براي جابجائي بارها اجرا نمايد.

20.   بارهاي مختلف از نظر سايز بايد به طور جداگانه حمل شوند.

21.   در زمان نقل و انتقال بار كسي روي بار يا به قلاب جرثقيل آويزان نشود.

22.   در زمان جابجائي بار تاحدامكان به زمين نزديك شود.

23.   راننده جراثقال حق ندارد بدون اجازه سرپرست خود دستگاه را در اختيار ديگري حتي همكار خود قرار دهد.

24.  اشخاص متفرقه رابه كابين جراثقال راه ندهيد و در صورتي كه با شما كار دارند از جراثقال پياده شويد و بعد از صحبت بر سر كار خود برويد.

25.  توجه داشته باشيد كه راننده نبايد در موقع كار و حركت دستگاه از كابين خارج شود ،بخصوص در موقعي كه بار به قلاب آويزان باشد.

26.   هنگامي كه كارآموزي روي جراثقال مي باشد تمام مسئوليت جراثقال با راننده اصلي دستگاه است.

27.   راننده بايد به محض شنيدن استوپ از طرف هر كسي كه باشد دستگاه را متوقف نمايد.

28.   قبل از شروع كار راننده بايد توسط بوق يا آژير افرادي را كه در اطراف بار هستند آگاه كند تا فاصله بگيرند.

 

29.  راننده نبايد سيم بكسل قلاب را در حالتي كه لنگر دارد ، با بار يا بدون بار بالا ببرد ، بلكه اول بايد لنگرگيري كند بعداً اقدام به بالا بردن بار نمايد.

 

30.   راننده بايد توجه داشته باشد هر نوع باري بايد با يك وسيله مخصوص بارگيري شود ، مثلاً بوسيله تسمه برزنتي انجام گيرد.

 

31.  راننده نبايد فراموش كند كه ابتدا بار را به مقدار 20 سانتيمتر از زمين بلند كرده و بعد از اطمينان ترمزها بار را بالا برده و جابجا نمايد.

 

32.   تخليه تريلي يا بارگيري تريلي همراه با راننده يا كمك راننده كه در كابين تريلي يا روي كفي تريلي باشند ممنوع است.

 

33.   راننده بايد وزن دقيق باري را كه مي خواهد جابجا نمايد بداند.

 

34.  طول سيم بكسل بلند كننده بار بايد طوري در نظر گرفته شود كه زاويه بين دو شاخه سيم بكسل در داخل قلاب از 90 درجه بيشتر نباشد.

 

35.  لوازم بلند كننده بار شامل : شگل ، قلاب ، بونكر ، زنجير و غيره بايستي بطور دقيق آزمايش شده و داراي برچسب ايمني باشد.

 

36.   كار مشترك دو جراثقال براي بلند كردن بار بايستي با اجازه سرپرست قسمت و با نظارت مسئول ايمني باشد.

 

37.                       در موقع بلند كردن بار بايد سيم بكسل بار كاملاً عمود بر بار قرار گيرد.

 

 

 

+ نوشته شده در چهارشنبه چهارم اردیبهشت ۱۳۹۲ ساعت 10:21 توسط علی ناصری مدیر وبلاگ  | نظر بدهيد

سولفید هیدروژن H2S

سولفید هیدروژن

در كنار آلاينده‌هاي مهم و فراوان محيط زيست، يكي از آلاينده‌هاي ناشناس سولفيد هيدروژن (H2S) مي‌باشد. سولفيد هيدروژن گازي قابل اشتعال، سمي و با بوي مشخص تخم‌مرغ گنديده است. اين گاز بی رنگ و سنگین تر از هواست (چگالی مخصوصش 1.895 برابر هواست). به همين خاطر، احتمال جمع شدنش در مکانهای کم ارتفاع تر بیشتر است و به سرعت در هوا پخش میشود.

سولفيد هيدروژن، سولفيدهاي فلزات قليايي و قليايي خاكي در آب محلول هستند. نمك‌هاي سولفيد محلول در آب با يون‌هاي هيدروژن واكنش داده و به شكل يون هيدرو سولفيد (HS) يا سولفيد هيدروژن در مي‌آيند.

سولفيد به طور طبيعي در رسوبات سنگ‌هاي معدني، نفتي و ذغال‌سنگي ديده مي‌شود. مس، سرب، روي، نيكل و ديگر فلزات معدني ممكن است به صورت سولفيدهاي ساده يا پيچيده در آيند.
سولفيدها همچنين در زباله‌هاي صنعتي ناشي از صنايع نفت و پتروشيمي، كارخانجات شيميايي و ماشين‌هاي كاغذسازي ديده مي‌شود.

حال ببینیم در يك پلانت مثل پلانت تصفیه گاز یا پالایشگاه کجاها بیشتر يافت مي شود:

اول جاهایی که خود نفت خام جمع آوری یا حمل میشود، گاز طبیعی هم از این ماده دارد، دوم بخش های تقطیر و کراکینگ نفت خام و گوگرد هم از مکانهایی هستند که سولفید هیدروژن در آنها زیاد پیدا میشود.

با اینکه با بوی بد این گاز می توان به وجود آن پی برد، اما این خصیصه خیلی قابل اعتماد نیست زیرا اگر شامه شما بین 2 تا 15 دقیقه در معرض غلظتی معادل یک صدم حجمی از این گاز قرار گیرد، ممکن است دیگر بویی حس نکند. در جزئی بودن این غلظت همین بس که برابر 100 قسمت از سولفید هیدروژن به 1000000 قسمت از هواست. این یعنی اینکه تمامی بخشهای مجتمع های شیمیایی باید نگاه ویژه ای به این گاز داشته باشند و آزمایش های لازم را در زمینه تشخیص این گاز انجام دهند.

سولفيد هيدروژن گاز بسيار خطرناكي است كه با مقادير و غلظت‌هاي مختلفي در گاز طبيعي وجود دارد و يا به عنوان يك محصول جانبي در بسياري از واكنش‌هاي شيميايي حاصل از فرآيند‌هاي صنعتي، توليد مي‌گردد. روش‌‌هاي مختلف براي حذف و جدا كردن اين گاز از مخلوط گازها وجود دارد كه از جمله مي‌‌توان به استفاده از محلول‌هاي آلكانول‌آمين يا مواد قليايي قوي اشاره نمود.

اما در هر دو اين فرآيندها گاز سولفيد هيدروژن عملاً حذف نشده، بلكه تنها از محيط مورد نظر خارج مي‌گردد. در مورد محلول‌هاي آمين، سولفيد هيدروژن جدا شده بايد يا سوزانده شود و يا در واحدهاي گوگردسازي موسوم به Claus تبديل گردد. در روش شستشو با محلول‌هاي قليايي، مصرف بالاي مواد شيميايي لازم و نهايتاً دفع اين محلول‌ها، معضلات زيست محيطي را به همراه دارد.

مقدار سولفيد هيدروژن اتمسفري به طور طبيعي در حدود 4-10*5/1 تا 4-10*6/4 ميلي‌گرم در متر مكعب مي‌باشد. عوارض ناشي از سولفيد هيدروژن در هوا به شرح زير است:

 

 

حداکثر میزان مجاز سولفید هیدروژن:

1- اگر احتمال در معرض سولفید هیدروژن قرار گرفتن در طول روز 8 ساعت است نباید غلظت گاز از 10 قسمت در میلیون بیشتر باشد.

2- اگر بطور مداوم در معرض غلظتی بین 70 تا 150 قسمت در میلیون قرار بگیرید کم کم نشانه های خفیفی ظاهر می شوند.

3- حداکثر غلظتی که در مدت 1 ساعت می توان بدون عوارض جدی  در معرض گاز قرار گرفت 170 تا 300 قسمت در میلیون است.

4- اگر بین 30 دقیقه تا 1 ساعت در معرض غلظتی معادل 400 تا 500 قسمت در میلیون از این گاز قرار بگیرید واقعا خطر شما رو تهدید میکنه.

5- اگر فقط نیم ساعت در معرض غلظتی معادل 600 قسمت در میلیون قرار بگیرید یعنی دارید با مرگ دست و پنجه نرم میکنید.

6- متاسفانه غلظت بالاتر یعنی مرگ آنی و فوری!!!!!

 

 

 

تاثیر سولفیدهاي هیدروژن در آب آشامیدنی

دو شكل از سولفور، معمولا در آب آشاميدني يافت مي‌شود:

سولفات و سولفيدهيدروژن كه هر دو شكل نامطلوب بوده و معمولا به‌عنوان خطري براي سلامتي مطرح نمي‌شوند. منابع سولفات و سولفيد هيدروژن در آب آشاميدني:

سولفات: .

سولفات‌ها تركيبي از سولفور و اكسيژن بوده و به‌عنوان بخشي از مواد معدني طبيعي در تشكيلات بعضي از خاك‌ها و سنگ‌ها يافت مي‌شوند. به مرور زمان اين مواد معدني حل شده و در آب‌هاي زير زميني رها مي‌شوند.

سولفيد هيدروژن:

باكتري‌هاي احياء كننده سولفور، كه از سولفور به‌عنوان منبع انرژي استفاده مي‌كنند، عمده‌ترين توليد كننده سولفيد هيدروژن مي‌باشند. اين باكتري‌ها از نظر شيميايي در آب موجب تبديل سولفات‌هاي طبيعي به سولفيد هيدروژن مي‌شوند. باكتري‌هاي احيا كننده سولفور، در محيط‌هاي فاقد اكسيژن از قبيل چاه‌هاي عميق، سيستم‌هاي لوله‌كشي منازل(Plumbing systems) و دستگاه‌هاي گرم‌كننده آب يافت مي‌شوند. همچنين گاز سولفيد هيدروژن به‌طور طبيعي در برخي از آب‌هاي زيرزميني يافت مي‌شود. اين ماده ممكن است از تجزيه مواد آلي همانند گياهان پوسيده در زير زمين حاصل شود. سولفيد هيدروژن در چاه‌هاي عميق يا سطحي نيز يافت مي‌شود و مي‌تواند از طريق چشمه‌ها وارد آب‌هاي سطحي شده كه البته در اين حالت H2S به سرعت رها شده و وارد اتمسفر مي‌شود. سولفيد هيدروژن اغلب در چاه‌هاي حفر شده در مناطق سنگ رس يا ماسه سنگ( Sand stone) ، نزديك معادن زغال سنگ يا رسوبات حاصل از كودهاي گياهي و يا ميدان‌هاي نفتي يافت مي‌شود.

نشانه‌هاي وجود سولفيد هيدروژن در آب آشاميدني

گاز سولفيد هيدروژن بو و طعم زننده تخم مرغ گنديده را در آب توليد مي‌كند. در بعضي حالات ممكن است تنها زماني‌كه شير آب تازه باز شده است يا موقعي‌كه آب داغ جريان دارد، بو به مشام برسد. آسيب‌هاي وابسته به سولفيد هيدروژن شامل، زنگ زدگي فلزاتي از قبيل آهن، استيل، مس و برنج مي‌باشد. اين ماده همچنين ممكن است موجب تيرگي ظروف نقره‌اي و بي‌رنگ شدن ظروف مسي و برنجي شود. سولفيد هيدروژن مي‌تواند سبب زرد يا سياه شدن منصوبات داخل آشپزخانه يا حمام شود. قهوه، چاي و ساير نوشيدني‌ها، با آب حاوي سولفيد هيدروژن ممكن است بي‌رنگ شوند و ظاهر و طعم غذاهاي پخته شده را نيز تحت تاثير قرار مي‌دهد. مقادير بالاي سولفيد هيدروژن محلول، با استفاده از سختي‌گيرهاي تعويض يوني همراه با بستر رزيني مي‌تواند گرفته شود. موقعي‌كه در آب تصفيه شده بوي سولفيد هيدروژن به مشام مي‌رسد ولي هيچ مقداري از سولفيد هيدروژن در آب تصفيه نشده مشاهده نمي‌شود معمولا در اينگونه موارد ، حضور برخي از اشكال باكتري‌هاي احيا كننده سولفات در سيستم ممكن است عامل باشند. سيستم‌هاي تصفيه مي‌توانند محيط مناسبي براي رشد اينگونه باكتري‌ها محسوب شوند. همچنين باكتري‌هاي نمك دوست كه از سولفات‌ها به‌عنوان منبع انرژي استفاده مي‌كنند، مي‌توانند لايه لزج سياه رنگي داخل سيستم هاي تصفيه آب ايجاد نمايند.

پتانسيل بيماري زايي

سولفيد هيدروژن، ماده‌اي است قابل اشتعال و سمي. معمولا در غلظت‌هاي موجود در آب خانگي خطري ندارد، مگر در غلظت‌هاي بسيار بالا. از آنجا كه اين‌چنين غلظت‌هايي بسيار نادر هستند، حضور سولفيد هيدروژن در آب آشاميدني هنگامي‌كه در يك فضاي بسته رها مي‌شود، به‌عنوان عامل تهوع، ناخوشي و در حالات شديدتر مرگ مطرح مي‌گردد. آب داراي سولفيد هيدروژن به تنهايي نمي‌تواند سبب بيماري شود. در موارد نادر، ممكن است بوي سولفيد هيدروژن ناشي از فاضلآب‌هايي باشد كه حاوي آلاينده هاي بيماريزا هستند. زماني‌كه فاضلاب، مشكوك به آلودگي با منبع سولفور است، آب مي‌بايست از نظر باكترهاي كليفرم نيز مورد آزمايش قرار گيرد.

تفسير نتايج آزمايش سولفيد هيدروژن

اگرچه بسياري از آلاينده‌ها تحت عنوان استانداردهاي اوليه و ثانويه آب آشاميدني توسط EPA نامبرده شده‌اند، ليكن از آنجائيكه غلظت‌هاي بالاي سولفيد هيدروژن براي آنكه آب آشاميدني مضر سلامتي بوده و آب را نامطلوب و ناخوشايند سازد لازم است، در اين استانداردها ذكر نشده است. بوي آب با حداقل 0.5 ppm غلظت سولفيد هيدروژن، ‌به‌وسيله اغلب اشخاص قابل تشخيص است. غلظت‌هاي كمتر از 1 ppm به آب بوي لجن يا كپك‌زدگي مي‌دهد. غلظت 1-2 ppm سولفيد هيدروژن به آب بوي تخم مرغ گنديده داده و اين آب براي سيستم‌هاي لوله‌كشي داراي خاصيت خورندگي است. عموما مقادير سولفيد هيدروژن، كمتر از 10ppm است، اما گاهي اوقات اين مقدار به 50-75 ppm نيز مي‌رسد.

 

روش‌هاي حذف سولفيد هيدروژن از آب

اگر ميزان سولفات يا سولفيد هيدروژن در آب مصرفي بالا باشد، مي‌بايست يكي از دو راه زير را انتخاب نمود. يا منبع آب مصرفي را تغيير داد و يا با استفاده از سيستم‌هاي تصفيه نسبت به حذف آلاينده اقدام نمود. ممكن است با حفر چاه جديد در محل ديگر و يا حفر چاه عميق‌تر نتايج رضايت بخشي حاصل شود.

تشكيل سولفيد هيدرژن در بعضي موارد ممكن است كاهش پيدا كند. استفاده از روش شوك كلريناسيون ممكن است توليد باكتري‌هاي سولفيد را كاهش دهد، ‌اما موجب حذف آنها نمي‌شود. اين فرآيند موجب تشكيل محلول سفيد كننده قوي كلرين در چاه مي‌شود. با بازشدن شيرهاي آب ، آب كلرينه شده در تمامي قسمت‌هاي سيستم لوله‌كشي جريان پيدا مي‌كند. آب كلرينه شده به مدت چند ساعت و يا يك شب در داخل سيستم باقي مي‌ماند و سپس با بازگذاشتن شيرهاي آب دور ريخته مي‌شود. اگر بوي سولفيد هيدروژن اوليه باشد( بدون دخالت باكتري‌ها) با استفاه از يك سيستم آب داغ مي‌توان اين بو را كاهش داد. براي حذف مقادير جزيي سولفيد هيدروژن مي‌توان از فيلتر كربن فعال استفاه نمود. فيلتر مي‌بايست هرچند وقت يك‌بار تعويض شود. فركانس اين تعويض، بسته به ميزان آب مصرفي روزانه و همچنين غلظت سولفيد هيدروژن در آب متغير است. غلظت‌هاي تا حدود 6ppm سولفيد هيدروژن با استفاده از يك فيلتر اكسيد كننده (همانند فيلتر آهن) حذف مي‌شود. اين نوع فيلتر شامل شن پوشيده شده با دي اكسيد منگنز است كه موجب تبديل گاز سولفيد هيدروژن به ذرات ريز سولفور شده كه اين ذرات از فيلتر نمي‌توانند عبور كنند. فيلتر شني مي‌بايست به‌طور مرتب بك‌واش شده و براي حفظ پوشش دي‌اكسيد منگنز از پرمنگنات پتاسيم استفاده شود. براي حذف مقادير بالاتر از 6ppm سولفيد هيدروژن مي‌توان از تزريق يك ماده شيميايي اكسيده كننده از قبيل سفيدكننده‌هاي خانگي (Household bleach) يا پرمنگنات پتاسيم و نهايتا استفاده از يك فيلتر بهره گرفت. ماده اكسيد كننده مي‌بايست داخل مخزن آب ريخته شده و اجازه داده شود حداقل 20 دقيقه بين ماده شيميايي و آب تماس برقرار شود. سپس ذرات سولفور تشكيل شده با استفاه از يك فيلتر رسوبي حذف مي‌شود. كلر اضافي نيز با استفاده از فيلتر كربن فعال حذف مي‌شود . زماني‌كه پرمنگنات پتاسيم مورد استفاده قرار مي‌گيرد، استفاده از فيلتر شني منگنز سبز(Manganese green sand filter) توصيه مي‌شود. اغلب روش‌هاي تصفيه براي سولفيد هيدروژن همانند روش‌هاي مورد استفاده در حذف آهن و منگنز است.

 

 

بررسي منشاء سولفيد هيدروژن در مخازن گاز طبيعي ايران

سولفيد هيدروژن(H2S) يك تركيب غير مطلوب در مخازن گازي به شمار مي رود كه نه تنها سهم اقتصادي هيدروكربنهاي با ارزش مخازن گازي را كم مي كند بلكه داراي اثرات سمي است و باعث خوردگي تجهيزات بهره‌برداري مخازن مي گردد. بنابراين توانايي پيش بيني وجود سولفيد هيدروژن درميادين حفاري نشده، ايده بسيار مناسبي در كاهش ريسك اكتشاف و توليد خواهد بود.

گاز طبيعي از عمده ترين منابع ت‍أمين كننده انرژي و مواد اوليه صنايع پتروشيمي جهان، در حال حاضر و دهه‌هاي آينده است. روند رو به رشد مصرف نفت و محدوديت منابع و استخراج آن باعث گرديده است، نگرشي ويژه به منابع هيدروكربوني گازي معطوف شود. اين موضوع اهميت مطالعات گسترده برروي مسائل و مشكلات اكتشاف و توليدگاز را روشن مي سازد. يكي از مهمترين مشكلاتي كه مخازن گازطبيعي با آن روبرو ست، «ترش‌شدگي» يا حضور سولفيدهيدروژن در مخازن مي باشد كه پايين آورنده ارزش تجاري اكتشاف و توليد است و اثر سوئي بر اقتصادي بودن ميادين دارد. با توجه به اينكه با رديابي علل ومنشاء سولفيد هيدروژن و زون بندي بر حسب ترش شدگي مي‌توان ريسك اكتشاف و توليد را با روند بهينه سرمايه گذاري، كاهش داد، ارزش مطالعات در اين زمينه و توانمندي در گسترش دانش بدست آمده آن، براي ساير ميادين كشف شده يا نقاط داراي پتانسيل اكتشاف گاز مشخص مي گردد.

گاز طبيعي حاوي سولفيد هيدروژن (گاز ترش) ارزش كمتري دارد و با توجه به اينكه در اكثر برنامه هاي اكتشاف، ميزان سولفيد هيدروژن مشخص نمي باشد، بعد از اكتشاف در صورت وجود مشكلاتي به همراه دارد كه بعنوان مثال مي توان به آلودگي هاي زيست محيطي در صورت نشت و يا سوزانيدن گاز ترش ، آلودگي مخازن شيرين در اثر نشت گاز از مخازن ترش بداخل آن و در نهايت، افزايش هزينه هاي بهسازي تجهيزات توليد مثل جايگزيني خطوط لوله ها و امكانات سرچاهي و پالايش، اشاره كرد. سولفيد هيدروژن در مخازن گاز طبيعي، غلظت هاي متفاوتي دارد و از صفر تا 98% حجمي متغير است. معمولاً واژه «گاز ترش» براي بيان گازي كه محتوي بيش از 10 درصد سولفيد‌هيدروژن باشد، استفاده مي‌شود. هرچند برخي منابع، چند قسمت در ميليون (ppm) سولفيد‌هيدروژن هم عنوان شده است.

 

 

 

 

 

سولفيران، فرايندي سبز براي حذف سولفيد هيدروژن از گازها

سولفيران فرايندي است كه سولفيد هيدروژن را از جريان گازي حذف و به صورت مستقيم و در يك مرحله توسط يك كاتاليست هموژن حاوي محلول كمپلكس از نمك آهن معروف به كيلات آهن به گوگرد عنصري تبديل مي كند. در طي اين فرايند، سولفيران هيدوژن به طور سريع و كاملا انتخابي توسط محلول كيلات آهن، جذب مي شود و سپس در اثر واكنش اكسيداسيون احيا، تبديل به گوگرد مي شود به اين نوع فرايندها در صنعت پالايش گاز، فرايندهاي Liquid Redox  اطلاق مي شود.

سولفيران فرايندي است كه براي حذف گاز سولفيد هيدروژن از جريانات گازي كاربرد دارد. گاز سولفيد هيدروژن توسط يك محلول كاتاليستي در يك مرحله و بطور مستقيم به گوگرد عنصري تبديل مي شود. يعني برخلاف سيستم هاي آمين كه حذف و تبديل گاز سولفيد هيدروژن در دو مرحله انجام مي شود. در فرآيند سولفيران حذف و تبديل سولفيد هيدروژن به گوگرد عنصري همزمان اتفاق مي افتد اين فن آوري اولين بار است كه با اين ماهيت در ايران و در پژوهشگاه صنعت نفت ابداع شده و با استفاده از آن مي توان بسياري از گازهاي ترش را با توجه به جنبه هاي اقتصادي تصفيه كرد. سولفيران مي تواند سولفيد هيدروژن را بصورت 100در صد از گاز حذف نمايد.

اين فرآيند براي حذف سولفيد هيدروژن با غلظت متوسط ازتمامي گازها قابل استفاده مي باشد. تصفيه گاز طبيعي، تصفيه   Fuel gas‌‌، تصفيه اسيد گاز واحدهاي آمين، تصفيه Tail gas واحد كلاوس و گازهاي همراه از كاربردهاي رايج اين نوع فرايند در صنايع مختلف نفت، گاز و پتروشيمي است. سولفيران مي تواند بصورت 100 درصد سولفيد هيدروژن را از گاز حذف كند. وقتي سولفيران اقتصادي است كه مقدار گوگرد موجود در گاز بين 200 كيلوگرم تا 20 تن در روز باشد. اگر مقدار گوگرد كمتر از 200 كيلوگرم در روز باشد. اسكا ونجرهاي شيميائي استفاده مي شوند و اگر بيشتر از 20 تن در روز باشد واحد كلاوس )Claus( معمولاً اقتصادي است. اما Tail gas واحدهاي كلاوس نيز بايد تصفيه شوند بنابراين فرايند سولفيران مي تواند براي اصلاح واحد كلاوس يعني تصفيه Tail gas‌‌آن نيز بكار برده شود. اگر غلظت هيدروژن سولفيد كمتر از 20 درصد در اسيد گاز ورودي به واحد كلاوس باشد واحد كلاوس با مشكل مواجه مي شود سولفيران براي تصفيه اين نوع اسيد گاز ورودي به واحد كلاوس مفيد است.

يكي از كاركردهاي مهم اين فرايند در زمينه زيست محيطي است. گازهايي كه حاوي هيدروژن سولفيد بوده و به آتمسفر فرستاده مي شوند بدليل مشكلات زيست محيطي، باران هاي اسيدي و آلودگي هوا و آب و خاك كه از عوارض نشت اين گاز مضر به محيط زيست است، با اين فرايند تصفيه شده و از اين منظر فرايند سولفيران يك فرايند سبز است.

در اين فرايند يك محلول كيلات آهن به عنوان جاذب كاتاليستي استفاده مي شود. اين محلول كه حاوي يون هاي آهن بصورت فريك و فرو مي باشد. نقش اصلي را در تصفيه گاز به عهده دارد. در بخش جذب ابتدا يونهاي فريك با هيدروژن سولفيد تماس پيدا كرده و واكنش اكسيد و احياء انجام مي گيرد. به اين صورت كه هيدروژن سولفيد اكسيد شده و به گوگرد عنصري تبديل مي شود و يون هاي فريك به فرو احياء‌مي شوند. محلول كه حاوي يون هاي فرو و گوگرد عنصري است در ادامه وارد يك تانك احياء مي شود در اين تانك با تزريق هوا به درون محلول يون هاي فرو دوباره به حالت فريك تبديل مي شوندو به اين صورت محلول بازيابي و احياء مي گردد. بخشي از محلول حاوي گوگرد جهت جداشدن گوگرد از محلول به سيستم جداسازي گوگرد هدايت مي شود.

محلول مورد استفاده در اين فرايند سولفيران چه ويژگي هايي دارد؟

محلول مورد استفاده در اين فرايند به دسته "مايعات ردوكس Liquid Redox" تعلق دارد يعني مايعاتي كه قابليت اكسيد و احياء شدن را دارند يك خانواده از مايعات ردوكس، و از بهترين و مهمترين آنها "كيلات هاي آهن" هستند كه در فرايند سولفيران انتخاب و استفاده مي شوند اين محلول قليائي است و آهن در اين محيط به صورت هموژن و پايدار حضور دارد و رسوب نمي كند.از منظر ديگر محلول فرايند سولفيران يك<كاتاليزور هموژن> است از نوع هموژن آبي، كاري كه اين كاتاليست انجام مي دهد واكنش اكسيد شدن هيدروژن سولفيد توسط اكسيژن را خيلي خيلي سريع مي كند بطوري كه مي توان گفت سرعت اين اكسيد شدن " آني " است اين محلول مصرف نمي شود بلكه مرتباً احياء و اكسيد مي شود.

از مزاياي اين محلول يكي اين است كه سمي نيست خورندگي آن نسبت به كربن استيل خيلي كم تر  و در حد مجاز است. اين محلول مي تواند در دماهاي سرد و دماهاي محيط بدون نياز به گرم كردن عمل كند و قادر است تا 99/99 درصد از گاز سولفيد هيدروژن راحذف كند بيشتر تركيباتي كه در ساخت محلول بكار مي روند ساخت داخل كشور بوده و مي توان از آنها استفاده كرد اين محلول نسبتاً ارزان قيمت و تمام مواد اوليه آن بصورت تجاري در دسترس مي باشد و براي كاربردهاي مختلف مي توان فرمولاسيون آن را براحتي تغيير داد يعني بر حسب تغيير در تركيب گاز خوراك و شرايط عملياتي، محلول كاتاليست انعطاف پذير است. اين محلول ميتواند بصورت خيلي غليظ ساخته شود. تمام دانش ساخت محلول و فرايند داخلي است و تا كنون 3 ثبت اختراع بين المللي در زمينه فرايند و محلول داشته ايم.

فرايند سولفيران براي حذف و تبديل H2S كاملاً انتخابي عمل مي كند و فقط براي حذف H2S مي باشد مقدار خيلي كمي از دي اكسيد كربن  را جذب كرده ولي بقيه آن از بالاي برج جذب و تانك احياء خارج مي شود مركاپتان هاي سبك را به ميزان كمي تبديل به دي سولفيدها خواهند كرد و بقيه مركاپتان همراه با گازشيرين يا گاز خروجي از تانك احياء خارج خواهند شد اكسيژن و ازت تاثيري بر عملكرد محلول و فرايند ندارند.

فقط سه جريان از واحد سولفيران حاصل خواهد شد يكي گوگرد است و ديگري گازي كه از تانك احياء خارج مي گردد. كه عمدتاً هواست و بالاخره گاز محصول عاري از هيدروژن سولفيد كه از بالاي برج جذب خارج مي شود. اين فرايند هيچ گونه آلودگي زيست محيطي ايجاد نمي كند. و گوگرد آن كه بصورت جامد است عاري از هر گونه خطر مي باشد.

گوگرد حاصل از اين فرايند به رنگ قهوه اي مايل به زرد، معمولاً بدون بو، ميكرونيزه و آغشته به محلول مي باشد. اين گوگرد بصورت كيك مرطوب از محلول جدا مي شود و بعد از خشك شدن هم مي توان آن را چه بصورت موجود و چه بصورت گرانول در كشاورزي بعنوان سم و كود استفاده كرد. هم مي توان آن را ذخيره و انبار كرد

ماشین سنگ زنی یکی از پرخطرناکترین تجهیزات صنعتی است این ابزار برای صاف کردن ، صیقل دادن سطوح ، رفع برآمدگی ، تمیزکاری و...... کاربرد دارد انتخاب نادرست ، استفاده نابجا و یا فشار بیش از حد از عوامل مهم حادثه  با دستگاه سنگ فرز است .

1-     همیشه از سنگ فرزهای مناسب با کار خود و صفحه سنگ های سالم و استاندارد مورد تایید استفاده نمایید .

2-  همیشه سنگ فرز را قبل از کار بررسی کنید ( دو شاخه ، سیم رابط ، بدنه ، حفاظ ، دسته سنگ فرز و....) و از سنگ فرزهای بدون حفاظ تحت هیچ شرایطی استفاده نکنید .

3-   قبل از شروع بکار با دستگاه سنگ فرز استفاده از تجهیزات مناسب سنگ زنی ازقبیل : Face shield (شیلد مخصوص صورت) گوشی مخصوص ، ماسک دهنی ، دستکش مناسب و ساق بلند و.....الزامی میباشد و از وسایل نا ایمن همانند دستمال چفیه و عینک آفتابی جهت عملیات سنگ زنی جدا خودداری فرمایید .

4-  هنگام خاموش کردن ابتدا دکمه اصلی روی دستگاه را در وضعیت OFF گذاشته و سپس سیم آن را از برق بکشید .

5-  هنگام روشن کردن ابتدا از خاموش بودن دکمه سنگ فرز مطمئن شوید سپس دو شاخه را به برق متصل نمایید .

6-  هرگز با کناره صفحه سنگ کار نکنید وفشار بیش از حد به دستگاه سنگ فرز وارد نکنید زیرا باعث خرد و متلاشی شدن صفحه سنگ میگردد .

7-   سنگ فرزهای معیوب و آسیب دیده را بکار نگیرید و برای تعمیرات سنگ فرز از یک کارشناس خبره و ماهر کمک بگیرید .

8-   همیشه کابل و سیم برق و دو شاخه سنگ فرز را از برخورد با لبه های تیز واجسام سنگین محافظت کنید .

9-  هنگام کار مراقب دست و انگشتان خود باشید .

10-   تا توقف کامل سنگ فرز آن را جا به جا نکرده و یا بلند نکنید .

11-نظم و تـــرتیب و نظافت و House keeping محیط کار خود را رعایت و هــــرگونـــه مــواد قابـــل اشتعال از محوطــه  سنگ زنی و شعاع پرتاب جرقه خارج شود .

12-  پس از اتمام صفحه سنگ ، باقیمانده وداغی آنرا در ظرف مخصوص بریزید .

13-  

بخاطر داشته باشیداز صفحه سنگهای استفاده شده در دستگاه سنگ فرز تحت هیچ شرایطی بر روی دستگاه مینی سنگ استفاده نگردد . (بدلیل نابرابر بودن RPN وتعداد دورهای آنها در دقیقه وخطر شکسته شدن صفحه سنگ وآسیب به نفر)

+ نوشته شده در چهارشنبه چهارم اردیبهشت ۱۳۹۲ ساعت 9:4 توسط علی ناصری مدیر وبلاگ  | نظر بدهيد

آيين‌نامه‌ ايمني‌ كار روي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌ دار

 

آيين‌نامه‌ ايمني‌ كار روي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌ دار

 

 مقدمه‌

 نظريه‌ اينكه‌ احتياج‌ صنايع‌ و تأسيسات‌ ديگر (مانند بيمارستانها و غيره‌) به‌ استفاده‌ از نيروي‌ برق مط‌مئن‌ و مداوم‌ روزافزون‌ بوده‌ و قطع‌ برق‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ ايجاد خسارات‌ مالي‌ و خطرات‌ جاني‌ شود، لذا اصلاحات‌ و تغييرات‌ بايد الزاماً بر روي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌دار نيز عملي‌ گردد هدف‌ از تدوين‌ اين‌ آيين‌نامه‌ بيان‌ مقررات‌ و شرايطي‌ است‌ كه‌ در صورت‌ پيروي‌ از آن‌ انجام‌ عمليات‌ مربوط‌ به‌ تغيير و تبديل‌ و اصلاح‌وتعمير برروي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌دار توأم‌ با ايمني‌ افراد امكان‌پذير باشد.

 

 فصل‌ اول‌ - كليات‌

ماده‌ 1: انجام‌ هرگونه‌-تبديل‌-اصلاح‌ و تغيير بر روي‌ خطوط‌ با تجهيزات‌ برق‌دار هنگامي‌ مجاز خواهدبود كه آن‌ خطوط‌وتجهيزات‌ براي‌انجام‌ كار به‌ صورت‌ برق‌دار مناسب‌ باشند.

ماده‌ 2: انجام‌ تغييرات‌ در خطوط‌ و تجهيزات‌ موجود براي‌ مطابقت‌ آنها با مفاد اين‌ آيين‌نامه‌ به‌ منظور كار به‌ صورت‌ برق‌دار فقط‌ در مواردي‌ لازم‌ خواهد بود كه‌ انجام‌ كارهاي‌ ذكر شده‌ در ماده‌ 1 به‌ جز تعميرات‌ ضروري‌ تشخيص‌ داده‌ شود.

ماده‌ 3: مقررات‌ ذكر شده‌ در اين‌ آيين‌نامه‌ حداقل‌ شرايط‌ لازم‌ براي‌ تأمين‌ حفاظت‌ و ايمني‌ كار مي‌باشد. لذا ممكن‌ است‌ لازم‌ باشد كاركنان‌ مقررات‌ ديگري‌ را علاوه‌ بر مقررات‌ ذكر شده‌ در اين‌ آيين‌نامه‌ (به‌ شرطي‌ با آن‌ مغايرت‌ نداشته‌ باشد) جهت‌ تأمين‌ ايمني‌ بيشتر مراعات‌ نمايند.

انجام‌ بازرسي‌ها و آزمونهاي‌ اوليه‌ و تعيين‌ شرايط‌ موجود

ماده‌ 4: قبل‌ از انجام‌ هر نوع‌ كار بايد شرايط‌ موجود از طريق‌ انجام‌ بازرسي‌ها يا آزمونهاي‌ لازم‌ تعيين‌ گردد.

 تعيين‌ شرايط‌ موجود ذكر شده‌ در بالا شامل‌ تعيين‌ مشخصات‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌دار و وضعيت‌ پايه‌ها - محل‌ استقرار و مدارها و تجهيزات‌ مربوط‌ به‌ خطوط‌ نيرو و كليه‌ سرويسهاي‌ ارتباطات‌ و ساير عوامل‌ مي‌باشد.

ماده‌ 5: خطوط‌ و تجهيزات‌ نيرو تا هنگامي‌ كه‌ از طريق‌ آزمونهاي‌ لازم‌ يا طريق‌ مناسب‌ ديگري‌ بي‌برق‌ تشخيص‌ داده‌ نشوند برق‌دار تلقي‌ خواهند شد.

ماده‌ 6: قبل‌ از انجام‌ هر نوع‌ كاري‌ بر روي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ يا در مجاورت‌ آنها ولتاژ كار بايد مشخص‌ شود.

 فواصل‌ مجاز

ماده‌ 7: هيچكس‌ مجاز نخواهد بود بدون‌ استفاده‌ از ابزار عايق‌ مناسب‌ با قسمت‌هاي‌ برق‌دار تماس‌ حاصل‌ نموده‌ و يا از اندازه‌ ذكر شده‌ در جدول‌ شماره‌ 1 به‌ قسمت‌هاي‌ برق‌دار نزديك‌تر شود مگر در يكي‌ از موارد زير:

 الف‌ - افراد نسبت‌ به‌ قسمت‌هاي‌ برق‌دار عايق‌ شده‌ يا در برابر آنها محافظت‌ شده‌ باشند.

 تبصره‌:  دستكش‌ يا دستكش‌ آستين‌ دار يا وسايل‌ حفاظتي‌ ديگر كه‌ مناسب‌ ولتاژ مورد نظر باشد به‌ عنوان‌ وسيله‌ عايق‌ كردن‌ مورد قبول‌ مي‌باشد.

 ب‌ - قسمت‌ برق‌دار نسبت‌ به‌ افراد يا هر نوع‌ جسم‌ هادي‌ ديگري‌ كه‌ ولتاژ آن‌ با ولتاژ قسمت‌ برق‌دار مورد بحث‌ فرق‌ دارد عايق‌ و يا محافظت‌ شده‌ باشد.

 ج‌ - افراد نظير مواقعي‌ كه‌ براي‌ كار كردن‌ با دست‌ لخت‌ آماده‌ شده‌اند نسبت‌ به‌ ديگر اجسام‌ هادي‌ عايق‌ شده‌ يا از آنها جدا بوده‌ يا نسبت‌ به‌ آنها حفاظت‌ شده‌ باشند.

ماده‌ 8: حداقل‌ فواصل‌ مجاز كار با حداقل‌ فواصل‌ مجاز كار با پرش‌[1] كه‌ در جدول‌ شماره‌ 1 ذكر شده‌ است‌ بايد دقيقاً رعايت‌ شود. حداقل‌ فاصله‌ كار با پرش‌ عايق‌ فاصله‌ ايست‌ كه‌ افراد در موقع‌ در دست‌ داشتن‌ پرش‌ و يا لوازم‌ عايق‌ مشابه‌ و انجام‌ كاري‌ روي‌ خط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار با آن‌ پيدا مي‌كنند.

ماده‌ 9: از ابزار تكيه‌گاه‌ و نگهدار هادي‌ها مانند پرشهاي‌ گيره‌اي‌[2] و كشش[3]  و تكيه‌گاه‌ مقره‌هاي‌ كششي‌[4] بشرطي‌ مي‌توان‌ استفاده‌ نموده‌ كه‌ فاصله‌ مجاز حداقل‌ به‌ اندازه‌ طول‌ زنجير مقره‌ يا طولهاي‌ داده‌ شده‌ در جدول‌ شماره‌ 1 براي‌ ولتاژهاي‌ كار مربوط‌ باشد.

جدول‌ شماره‌ 1 - حداقل‌ فواصل‌ مجاز براي‌ جريان‌ متناوب‌

ðاين‌ فاصله‌ را مي‌توان‌ كمتر گرفت‌ به‌ شرطي‌ كه‌ فاصله‌ انتخاب‌ شده‌ از فاصله‌ قسمت‌هاي‌ برق‌دار خط‌ تا قسمت‌هاي‌ زمين‌ شده‌ كمتر نباشد.

 

 اقدامات‌ اضطراري‌ و كمك‌هاي‌ اوليه‌

ماده‌ 10: كارفرما بايد آموزش‌ لازم‌ در زمينه‌هاي‌ زير را براي‌ كاركنان‌ خود فراهم‌ نموده‌ و يا اطمينان‌ حاصل‌نمايد كه‌ افراد نسبت‌ به‌اين‌ مسائل‌ اطلاع‌وتخصص‌ كافي‌ داشته‌ باشند:

 الف‌ - روش‌هاي‌ مربوط‌ به‌ موارد اضطراري‌

 ب‌ - اصول‌ كمك‌هاي‌ اوليه‌ و نجات‌ شخص‌ برق‌ گرفته‌

 كار شبانه‌

ماده‌ 11: موقع‌ كار در شب‌ بايد چراغهاي‌ پروژكتوري‌ يا چراغهاي‌ قابل‌ حمل‌ بر حسب‌ مورد براي‌ انجام‌ كار آماده‌ و در اختيار كاركنان‌ گذارده‌ شود.

 كار در نزديكي‌ يا بر فراز آب‌

ماده‌ 12: در موقع‌ كار بر فراز يا در نزديكي‌ آب‌ و در موقعي‌ كه‌ خطر غرق‌ شده‌ وجود دارد بايد اقدامات‌ حفاظتي‌ براي‌ جلوگيري‌ از غرق‌ شدن‌ به‌ عمل‌ آيد.

 مايعات‌ دستگاه‌هاي‌ هيدورليك‌

ماده‌ 13: كليه‌ مايعات‌ مورد استفاده‌ در قسمت‌هاي‌ عايق‌ كاميون‌هاي‌ بالابر يا لوازم‌ هيدروليك‌ كه‌ در حوالي‌ يا بر روي‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرند بايد از نوع‌ عايق‌ باشد.

 

 فصل‌ دوم‌ - ابزار و لوازم‌ ايمني‌

 وسايل‌ ايمني‌

ماده‌ 14: وسايل‌ ايمني‌ لاستيكي‌ بايد با استاندارد مطابقت‌ داشته‌ و نكات‌ زير در مورد آنها رعايت‌ شود:

 الف‌ - وسايل‌ ايمني‌ لاستيكي‌ بايد قبل‌ و بعد از استفاده‌ مورد بازرسي‌ قرار گيرد.

 ب‌ - دستكشهاي‌ لاستيك‌ بايد براي‌ حصول‌ اطمينان‌ از سالم‌ بودن‌ آنها قبل‌ و بعد از استفاده‌ با هواي‌ فشرده‌ مورد آزمون‌ قرار گيرند.

 ج‌ - تجهيزات‌ ايمني‌ ميز لاستيكي‌ بايد از نظر الكتريكي‌ و مكانيك‌ معادل‌ تجهيزات‌ مشابه‌ لاستيكي‌ يا بهتر از آن‌ باشد.

ماده15:كلاه‌ حفاظتي‌ بايد بااستاندارد مطابقت‌ داشته‌ و درموقع‌ كار در كارگاه‌هايي‌ كه‌ خطر سقوط‌ اجسام‌ برق‌گرفتگي‌ يا سوختگي‌ وجوددارد توسط‌ كارگران‌ مورد استفاده‌ قرار گيرد.

 لوازم‌ انفرادي‌ بالا رفتن‌

ماده‌ 16: هنگام‌ كار در بالاي‌ تيرها، برجها و ديگر تأسيسات‌ بايد از كمربندهاي‌ مجهز به‌ طناب‌ و تسمه‌ حفاظتي‌ استفاده‌ شود مگر اينكه‌ استفاده‌ از كمربند توليد خطر بيشتري‌ از نظر ايمني‌ افراد در برابر سقوط‌ اجسام‌، برق‌ گرفتگي‌ يا سوختگي‌ نمايد.

ماده‌ 17: كمربندها و طناب‌هاي‌ حفاظتي‌ بايد با استاندارد مطابقت‌ داشته‌ باشد. از كمربند مي‌توان‌ به‌ عنوان‌ نگهدارنده‌ ابزار كار علاوه‌ بر مورد استفاده‌ اصلي‌ آن‌ كه‌ تأمين‌ حفاظت‌ كارگر مي‌باشد نيز استفاده‌ نمود، كمربندها بايد فاقد هر نوع‌ حلقه‌ و قلاب‌ فلزي‌ اضافي‌ جز آنچه‌ در استاندارد ذكر شده‌ است‌ باشد.

ماده‌ 18: قبل‌ و بعد از استفاده‌ از كمربندها و طناب‌هاي‌ ايمني‌ بايد براي‌ حصول‌ اطمينان‌ از بي‎عيب‌ بودن‌، آنها را مورد بازديد قرار داد.

 به‌ طناب‌هاي‌ ايمني‌ نبايد نيروي‌ ضربه‌اي‌ وارد ساخت‌ و از آن‌ بايد فقط‌ براي‌ عمليات‌ نجات‌ اضطراري‌ مانند پايين‌ آوردن‌ افراد استفاده‌ نموده‌ چنين‌ طناب‌هايي‌ بايد حداقل‌ به‌ قطر 17 ميليمتر بوده‌ و از 3 يا 4 رشته‌ كنف‌ درجه‌ يك‌ يا معادل‌ آن‌ از نظر دوام‌ و استقامت‌ (1770 نيوتن‌ يا 1300 كيلوگرم‌ نيرو) تهيه‌ شده‌ باشد.

ماده‌ 19: طناب‌هاي‌ معيوب‌ بايد تعويض‌ شود.

 نردبان‌

ماده‌ 20: نردبان‌هاي‌ قابل‌ حمل‌ فلزي‌ يا از جنس‌ هادي‌ ديگر نبايد در مجاورت‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار مورد استفاده‌ قرار گيرد مگر در مورد كارهاي‌ اختصاصي‌ نظير كار در پستهاي‌ فشار قوي‌ كه‌ در آنها نردبان‌هاي‌ عايق‌ ممكن‌ است‌ از نردبان‌هاي‌ هادي‌ خطر بيشتري‌ را به‌ وجود آورند.

 نردبان‌هاي‌ هادي‌ بايد بطور وضوح‌ علامت‌ گذاري‌ شده‌ و كليه‌ احتياط‌هاي‌ لازم‌ در موقع‌ استفاده‌ اختصاصي‌ از آنها بعمل‌ آيد.

ماده‌ 21: نردبان‌هاي‌ قلابدار و نظائر آن‌ كه‌ در بهره‌برداري‌ از تأسيسات‌ مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد بايد به‎طرز مطمئني‌ محكم‌ شود تا از تغيير مكان‌ تصادفي‌ آن‌ جلوگيري‌ به‎عمل‌ آيد.

 ابزار كار روي‌ خطوط‌ برق‌دار

ماده‌ 22: براي‌ كار روي‌ خطوط‌ برق‌دار بايد فقط‌ از پرشهايي‌ كه‌ داراي‌ گواهي‌ كارخانه‌ سازنده‌ براي‌ ايستادگي‌ در شرايط‌ زير مي‌باشد استفاده‌ شود.

 الف‌ - 100000 ولت‌ براي‌ هر 3/0 متر طول‌ به‌ مدت‌ 5 دقيقه‌ در مورد ابزار ساخته‌ شده‌ از پشم‌ شيشه‌ يا

 ب-75000 ولت‌ براي‌هر3/0مترطول‌ به‌مدت‌3 دقيقه‌ در مورد ابزار ساخت‌ شده‌ از چوب‌.

 تبصره‌ -  پرشهاي‌ فاقد گواهي‌ كارخانه‌ سازنده‌ كه‌ مشخصات‌ آن‌ به‌ موجب‌ آزمون‌ طبق‌ پرشهاي‌ بالا باشد نيز مي‌تواند مورد استفاده‌ قرار گيرد.

ماده‌ 23: كليه‌ لوازم‌ خطوط‌ برق‌دار بايد روزانه‌ قبل‌ از استفاده‌ مورد بازرسي‌ قرار گيرد. بلافاصله‌ قبل‌ از استفاده‌ از ابزار بايد آن‌ را با پارچه‌ يا مواد مشابه‌ تميز كرده‌ و در صورت‌ مشاهده‌ هر نوع‌ عيب‌ آنرا از كار خارج‌ نمود.

 مترها يا نوارهاي‌ اندازه‌گيري‌

ماده‌ 24: مترها يا نوارهاي‌ اندازه‌گيري‌ فلزي‌ يا داراي‌ الياف‌ هادي‌ نبايد در موقع‌ كار در روي‌ خطوط‌ برق‌دار يا در مجاورت‌ آنها مورد استفاده‌ قرار گيرد.

 ابزارهاي‌ دستي‌

ماده‌ 25: كليه‌ ابزارهاي‌ هيدروليكي‌ كه‌ بر روي‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برقداري‌ كه‌ در حوالي‌ آنها مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد بايد مجهز به‌ لوله‌هايي‌ از جنس‌ عايق‌ بوده‌ و تحمل‌ فشار آن‌ كافي‌ براي‌ كار عادي‌ دستگاه‌ باشد.

 مقررات‌ مخصوص‌ اين‌ نوع‌ دستگاه‌ها نيز بايد رعايت‌ شود.

ماده‌ 26: كليه‌ ابزارهاي‌ بادي‌ كه‌ بر روي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌دار يا در اطراف‌ آنها مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد بايد:

 الف‌ - مجهز به‌ لوله‌هايي‌ از جنس‌ عايق‌ بوده‌ و تحمل‌ فشار آن‌ كافي‌ براي‌ كار عادي‌ دستگاه‌ باشد.

 ب‌ - داراي‌ دستگاه‌ جمع‌آوري‌ رطوبت‌ بر روي‌ كمپرسور باشد.

 

 فصل‌ سوم‌ - تجهيزات‌ مكانيك‌

 كليات‌

ماده‌ 27: قبل‌ از استفاده‌ از تجهيزات‌ مكانيكي‌ لازم‌ است‌ آنها را براي‌ حصول‌ اطمينان‌ از كارآيي‌ مورد بازرسي‌ قرار داد.

ماده‌ 28: در شروع‌ هر نوبت‌ كار براي‌ اطمينان‌ از اينكه‌ تجهيزات‌ در وضعي‌ مناسب‌ كار مي‌باشد لازمست‌ كار ترمزها و سيستم‌هاي‌ عملياتي‌ مورد آزمون‌ قرار گيرد.

ماده‌ 29: هيچيك‌ از كاركنان‌ حق‌ استفاده‌ از تجهيزات‌ موتوري‌ خودرو را كه‌ ديد عقب‌ آن‌ مسدود شده‌ باشد نخواهد داشت‌ مگر اينكه‌:

 الف‌ - خودرو داراي‌ وسيله‌ خبر سمعي‌ براي‌ حركت‌ به‌طرف‌ عقب‌ بوده‌ و صداي‌ آن‌ نسبت‌ به‌ صداي‌ محيط‌ اطراف‌ قابل‌ استماع‌ باشد يا

 ب‌ - خودرو فقط‌ با راهنمايي‌ فرد ديگري‌ به‌طرف‌ عقب‌ حركت‌ نمايد.

 ديرك‌ بالابر

ماده‌ 30: در موقع‌ كار در حوالي‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار، خودروهاي‌ مجهز به‌ ديرك‌ بالابر بايد از نظر الكتريكي‌ به‌ زمين‌ وصل‌ شده‌ يا در اطراف‌ آن‌ حصار و مانع‌ به‌منظور جلوگيري‌ از تماس‌ افراد بوجود آيد(كه‌ در اين‌ صورت‌ برق‌دار تلقي‌ شده‌) و يا به‌ منظور كار مورد نظر از زمين‌ عايق‌ شود.

ماده‌ 31: اگر فرد يا افرادي‌ كه‌ در سبد قرار دارند در وضعي‌ باشند كه‌ خط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار در دسترس‌ آنها بوده‌ و با وسايل‌ عايقي‌ محفوظ‌ نشده‌ باشد نبايد هيچ‌ نوع‌ مصالح‌ يا تجهيزات‌ ديگري‌ بين‌ تير يا برج‌ يا تأسيسات‌ مشابه‌ و سبد ديرك‌ رد و بدل‌ شود.

ماده‌ 32: ساير مقررات‌ مربوط‌ به‌ ديرك‌هاي‌ بالابر نيز بايد رعايت‌ شود.

 خودروهاي‌ ديرك‌ دار و جراثقال‌ و تجهيزات‌ بالابر ديگر

ماده‌ 33: به‌ جز لوازم‌ و ابزارهاي‌ مخصوص‌ كار روي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌دار ساير لوازم‌ و ابزارها نبايد از مقادير داده‌ شده‌ در جدول‌ شماره‌ 1 فصل‌ اول‌ اين‌ مقررات‌ به‌ قسمت‌هاي‌ برق‌دار نزديك‌تر شود مگر در موارد زير:

 الف‌ - حصار عايقي‌ بين‌ قسمت‌ برق‌دار و تجهيزات‌ مكانيكي‌ نصب‌ شده‌ باشد.

 ب‌ - تجهيزات‌ مكانيكي‌ زمين‌ شده‌ باشد، يا

 ج‌ - تجهيزات‌ مكانيكي‌ عايق‌ شده‌ باشد، يا

 د - تجهيزات‌ مكانيكي‌ برق‌دار تلقي‌ گردد كه‌ در آن‌ صورت‌ نكات‌ ايمني‌ مربوط‌ لازم‌الاجرا خواهد بود.

ماده‌ 34: ساير مقررات‌ مربوط‌ به‌ خودروهاي‌ ديرك‌دار جراثقالها و تجهيزات‌ بالابر ديگر نيز بايد رعايت‌ شود.

 

 فصل‌ چهارم‌ - برقراري‌ اتصال‌ زمين‌ تجهيزات‌ و  خطوط‌ براي‌ حفاظت‌ افراد

 نصب‌ اتصال‌ زمين‌

ماده‌ 35: در موقع‌ برقراري‌ اتصال‌ زمين‌ (در مورد كار روي‌ خطوط‌ برق‌دار و بي‌برق‌)انتهاي‌ مربوط‌ به‌ زمين‌ بايد اول‌ وصل‌ شده‌ و سپس‌ انتهاي‌ ديگر با استفاده‌ از وسايل‌ عايقي‌ يا ساير وسايل‌ مناسب‌ وصل‌ و يا قطع‌ گردد.

ماده‌ 36: در موقع‌ برچيدن‌ اتصال‌ زمين‌ بايد اول‌ وسيله‌ اتصال‌ زمين‌ با استفاده‌ از وسايل‌ كار عايقي‌ يا ساير وسايل‌ مناسب‌ از خطوط‌ يا تجهيزات‌ باز شود.

 الكترود زمين‌

ماده‌ 37: به‌ منظور رفع‌ خطر از كاركنان‌ و حصول‌ اطمينان‌ از سرعت‌ عمل‌ وسايل‌ حفاظتي‌ بايد در موقع‌ استفاده‌ از الكترودهاي‌ زمين‌ مقاومت‌ زمين‌ آنها به‌ حد كافي‌ پايين‌ باشد.

 اتصال‌ زمين‌ از طريق‌ برج‌

ماده‌ 38: اتصال‌ زمين‌ از طريق‌ برجها بايد با استفاده‌ از بست‌ مخصوص‌ برج‌ كه‌ قادر به‌ هدايت‌ جريان‌هاي‌ اتصالي‌ پيش‌بيني‌ شده‌ باش‌ عملي‌ گردد.

 هادي‌ اتصال‌ زمين‌

ماده‌ 39: يك‌ هادي‌ اتصال‌ زمين‌ كه‌ به‌ زمين‌ برج‌ يا الكترود زمين‌ دفن‌ شده‌ يا كوبيده‌ شده‌ وصل‌ مي‌گردد بايد قادر به‌ هدايت‌ جريانهاي‌ اتصالي‌ پيش‌بيني‌ شده‌ بوده‌ و حداقل‌ قابليت‌ هدايت‌ آن‌ معادل‌ يك‌ هادي‌ از جنس‌ مس‌ به‌ مقطع‌ 35 ميليمتر مربع‌ باشد.

 

 فصل‌ پنجم‌ - خطوط‌ هوايي‌

 كليات‌

ماده‌ 40: قبل‌ از اقدام‌ به‌ صعود از تيرها - نردبان‌ها - داربست‌ها و ساير تأسيسات‌ مرتفع‌ مشابه‌ بايد بررسي‌ لازم‌ از نظر تعيين‌ مقاومت‌ آنها در برابر نيروهاي‌ اضافي‌ يا اهرمي‌ كه‌ بر آنها وارد خواهد شد به‌ عمل‌ آيد.

ماده‌ 41: در مواردي‌ كه‌ ممكن‌ است‌ صعود از تيرها يا تأسيسات‌ مشابه‌ ايمن‌ نباشد قبل‌ از اقدام‌ بعمل‌ بايد آنها را به‌ وسيله‌ مهار كردن‌، حائل‌ كردن‌ يا روش‌هاي‌ قابل‌ قبول‌ ديگري‌ ايمن‌ نمود.

ماده‌ 42: قبل‌ از نصب‌ يا برچيدن‌ هادي‌ يا كابل،‌ نيرويي‌ كه‌ بعداً بر تيرها يا تأسيسات‌ مشابه‌ وارد خواهد شد بايد مورد توجه‌ قرار گرفته‌ و اقدام‌ لازم‌ جهت‌ جلوگيري‌ از انهدام‌ اجزاء يا اشياء حامل‌ نيرو بعمل‌ آيد.

 الف‌ - در مواقع‌ كاشتن‌ - حمل‌ يا كندن‌ تيرها از زمين‌ در نزديكي‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار به‌ كمك‌ جرثقيل‌ ديرك‌، سه‌ پايه‌ يا ساير وسايل‌ مكانيكي‌ بايد احتياط‌ لازم‌ براي‌ جلوگيري‌ از تماس‌ اين‌ وسايل‌ يا خطوط‌ يا تجهيزات‌ به‌ عمل‌ آيد مگر در مواردي‌ كه‌ كار بر روي‌ خطوط‎برق‌دار با دست‌ لخت‌ انجام‌شده‌ و يا از حصارها يا سايرلوازم‎حفاظتي‎استفاده‌ شود.

ب‌ - تجهيزات‌ و ماشين‌ آلات‌ به‌ كار رفته‌ در جوار خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار بايد با مفاد فصل‌ سوم‌ مطابقت‌ داشته‌ باشد.

 ج‌ - جز در مواردي‌ كه‌ از تجهيزات‌ حفاظتي‌ متناسب‌ با ولتاژ مورد عمل‌ استفاده‌ شود، كاركناني‌ كه‌ روي‌ زمين‌ قرار دارند بايد از تماس‌ با ماشين‌ آلات‌ و تجهيزاتي‌ كه‌ در نزديكي‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار قرار دارند خودداري‌ نمايند.

 د - تجهيزات‌ بالابر بايد به‌ نحو مطمئن‌ و مؤثري‌ به‌ زمين‌ وصل‌ شود در غير اين‌ صورت‌ اين‌ تجهيزات‌ برق‌دار تلقي‌ شده‌ و بايد در موقع‌ استفاده‌ از آنها در نزديكي‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار در اطراف‌ آن‌ حصارها و موانعي‌ به‌ وجود آورد.

ماده‌ 43: طناب‌هايي‌ كه‌ در نزديكي‌ خطوط‌ برق‌دار مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرند بايد از جنس‌ غير هادي‌ باشند.

ماده‌ 44: در موقع‌ سوار كردن‌ برجها به‌ كمك‌ تجهيزات‌ بالابر در نزديكي‌ خطوط‌ انتقال‌ برق‌دار، در صورتي‌ كه‌ ممكن‌ باشد بايد خطوط‌ را بي‌ برق‌ نمود چنانچه‌ انجام‌ اين‌ كار عملي‌ نباشد بايد مواظبت‌ شديدي‌ در حفظ‌ حداقل‌ فواصل‌ مجاز لازم‌ طرق‌ جدول‌ شماره‌ 1 فصل‌ اول‌ به‌ عمل‌ آيد.

ماده‌ 45: هنگام‌ وزيدن‌ بادهاي‌ شديد با تأثير ساير عوامل‌ طبيعي‌ غير عادي‌ كه‌ سبب‌ ايجاد خطرات‌ بيشتري‌ مي‌شود بايد عمليات‌ را جز در موارد تعميرات‌ اضطراري‌ متوقف‌ نمود.

ماده‌ 46: جهت‌ حصول‌ اطمينان‌ نسبت‌ به‌ رعايت‌ فواصل‌ مجاز در موقع‌ حركت‌ دادن‌ تجهيزات‌ در زير يا نزديكي‌ خطوط‌ برق‌دار لازمست‌ فرد مسئول‌ تعيين‌ شود.

 كار بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار با دست‌ لخت‌

ماده‌ 47: علاوه‌ بر رعايت‌ دستورالعملهايي‌ كه‌ در فصول‌ ديگر اين‌ آيين‌نامه‌ ذكر شده‌ است‌ بايد هنگام‌ كار با دست‌ لخت‌ بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار مواد 48 لغايت‌ 68 نيز رعايت‌ شود.

ماده‌ 48: كليه‌ كاركنان‌ قبل‌ از اينكه‌ به‌ آنها اجازه‌ كار بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار با روش‌ دست‌ لخت‌ داده‌ شود، بايد در زمينه‌ كار با دست‌ لخت‌ و رعايت‌ مقررات‌ ايمني‌ مربوطه‌ تعليم‌ ديده‌ و تمرين‌ كرده‌ باشند.

ماده‌ 49: قبل‌ از استفاده‌ از روش‌ كار با دست‌ لخت‌ بر روي‌ خطوط‌ يا اجزاء برق‌دار فشار قوي‌ بايد مراتب‌ زير مورد بررسي‌ قرار گيرد:

 الف‌ - ولتاژ كار مداري‌ كه‌ بايد عمليات‌ بر روي‌ آن‌ انجام‌ شود.

 ب‌ - فواصل‌ آزاد مجاز خطوط‌ و ديگر قسمت‌هاي‌ برق‌دار كه‌ كار بر روي‌ آن‌ از زمين‌ انجام‌ خواهد شد.

 ج‌ - حدود ولتاژ مجاز كار تأسيسات‌ بالابر

ماده‌ 50: فقط‌ از تجهيزاتي‌ كه‌ به‌ منظور كار با دست‌ لخت‌ بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار طرح‌، ساخته‌ و آزمايش‌ شده‌ باشد بايد استفاده‌ شود.

ماده‌ 51: كليه‌ عمليات‌ بايد به‌ وسيله‌ فردي‌ كه‌ به‌ منظور كار با دست‌ لخت‌ تعليم‌ ديده‌ و براي‌ انجام‌ اين‌ كار مهارت‌ لازم‌ را كسب‌ كرده‌ باشد حضوراً نظارت‌ گردد.

ماده‌ 52: وسايل‌ خودكار وصل‌ مجدد كليدهاي‌ قطع‌ مدارها را در مواردي‌ كه‌ عملي‌ باشد بايد قبل‌ از شروع‌ كار بر روي‌ خطوط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار از كار انداخت‌.

ماده‌ 53: چنانچه‌ احتمال‌ وقوع‌ رعد و برق‌ در محل‌ كار وجود داشته‌ باشد عمليات‌ مربوطه‌ بايد متوقف‌ شود.

ماده‌ 54: در سبد وسيله‌ بالابر براي‌ اتصال‌ قسمت‌ عايق‌ شده‌ به‌ خط‌ يا تجهيزات‌ برق‌دار بايد پوسته‌اي‌ از جنس‌ هادي‌ يا وسيله‌ هادي‌ مناسب‌ ديگري‌ تعبيه‌ گردد:

 الف‌ - كاركنان‌ بايد با استفاده‌ از كفش‌هايي‌ از جنس‌ هادي‌ با بستهاي‌ ساق‌ پا يا طريقه‌ مناسب‌ ديگري‌ به‌ پوسته‌ سبد وصل‌ گردند.

 ب‌ - در موارد لزوم‌ با توجه‌ به‌ ولتاژكار بايد از پرده‌ الكترواستاتيك‌ مناسب‌ با لباس‌ هادي‌ استفاده‌ شود.

ماده‌ 55: قبل‌ از اينكه‌ كاركنان‌ با قسمت‌ برق‌ داري‌ كه‌ بر روي‌ آن‌ كار خواهد شد تماس‌ حاصل‌ نمايند پوسته‌ هادي‌ سبد بايد بطور مطمئني‌ به‌ قسمت‌ برق‌دار متصل‌ شده‌ و تا خاتمه‌ كار بر روي‌ آن‌ قسمت‌ باقي‌ بماند.

ماده‌ 56: فقط‌ از ابزار و تجهيزاتي‌ كه‌ به‌منظور كار با دست‌ لخت‌ بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار پيش‌بيني‌ شده‌ بايد استفاده‌ گردد و اين‌ ابزار و تجهيزات‌ بايد به‌ صورتي‌ تميز و خشك‌ نگهداري‌ شود.

ماده‌ 57: قبل‌ از بلند كردن‌ ديرك‌ وسيله‌ بالابر، پايه‌هاي‌ حايل‌ خودروي‌ مربوطه‌ بايد به‌ منظور حفظ‌ تعادل‌ و تحكيم‌ آن‌ تنظيم‌ شده‌ و بدنه‌ خودرو به‌ نحو مطمئن‌ و مؤثري‌ به‌ زمين‌ وصل‌ شود در صورتي‌ كه‌ برقداري‌ اتصال‌ زمين‌ عملي‌ نشود بايد در اطراف‌ خودرو موانع‌ حفاظتي‌ احداث‌ شود و خودرو جزء تجهيزات‌ برق‌دار تلقي‌ گردد.

ماده‌ 58: قبل‌ از قرار دادن‌ ديرك‌ بالابر در وضع‌ كار بايد كليه‌ كنترل‌ها (چه‌ در خودرو و چه‌ در سبد) مورد بازديد و آزمون‌ قرار گيرند تا بي‌ نقص‌ بودن‌ آنها محرز شده‌ و اطمينان‌ حاصل‌ شود كه‌ آماده‌ به‌ كار مي‌باشند.

ماده‌ 59: هر روز قبل‌ از شروع‌ كار يا در هر بار در طول‌ روز كه‌ قرار است‌ بر روي‌ ولتاژ بالاتري‌ كار شود يا تغيير شرايط‌ كار انجام‌ آزمون‌ اضافي‌ را لازم‌ سازد بايد آزمون‌ تعيين‌ جريان‌ نشت‌ ديرك‌ به‌ عمل‌ آيد، سبدهاي‌ هوايي‌ كه‌ براي‌ كار با دست‌ لخت‌ بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرند بايد تحت‌ آزمون‌ جريان‌ نشت‌ قرار گيرند. آزمون‌ به‌ اين‌ ترتيب‌ اجرا مي‌شود كه‌ سبد را به‌ مدت‌ حداقل‌ 3 دقيقه‌ در تماس‌ با منبعي‌ كه‌ ولتاژ آن‌ مساوي‌ ولتاژي‌ است‌ كه‌ بر روي‌ آن‌ كار خواهد شد قرار مي‌دهند جريان‌ نشت‌ نبايد از 1 ميكروآمپر بازاء هر كيلو ولت‌ (ولتاژ اسمي‌ فاز به‌ فاز) تجاوز نمايد. در صورت‌ مشاهده‌ هر نوع‌ ايرادي‌ در كار تجهيزات‌، عمليات‌ مربوطه‌ بايد فوراً متوقف‌ گردد.

ماده‌ 60: كليه‌ وسايل‌ بالابري‌ كه‌ در عمليات‌ مربوط‌ بكار با دست‌ لخت‌ بر روي‌ خطوط‌ با تجهيزات‌ برق‌دار مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرند بايد داراي‌ فرمانهاي‌ مضاعف‌ (در پايين‌ و بالا) طبق‌ مقررات‌ بندهاي‌ الف‌ و ب‌ اين‌ ماده‌ باشد.

 الف‌ - دسترسي‌ به‌ فرمانهاي‌ بالايي‌ بايد براي‌ كاركنان‌ واقع‌ در سبد به‌ سادگي‌ عملي‌ باشد اگر از دستگاه‌ بالابري‌ كه‌ مجهز به‌ دو سبد است‌ استفاده‌ شود فرمانها بايد به‌ سادگي‌ از هر دو سبد قابل‌ دسترسي‌ باشند.

 ب‌ - فرمانهاي‌ پايين‌ بايد در نزديكي‌ ته‌ ديرك‌ قرار گرفته‌ و از نظر صدور فرمان‌ نسبت‌ به‌ فرمانهاي‌ بالايي‌ اولويت‌ داشته‌ باشند. به‌طوري‌كه‌ بتوان‌ در هر موقع‌ حتي‌ وقتي‌ كه‌ فرمانهاي‌ بالا در حال‌ عمل‌ كردن‌ مي‌باشند از پايين‌ دستورات‌ آنها را لغو و به‌ دلخواه‌ عمل‌ نمود.

ماده‌ 61: استفاده‌ از فرمانهاي‌ پايين‌ ديرك‌ جز در موقعي‌ كه‌ فرد واقع‌ در سبد اجازه‌ اين‌ كار را داده‌ باشد يا در مواقع‌ اضطراري‌ ممنوع‌ مي‌باشد.

ماده‌ 62: حداقل‌ فواصل‌ مجاز هوايي‌ براي‌ كار روي‌ خطوط‌ و تجهيزات‌ برق‌دار با دست‌ لخت‌ بايد با جدول‌ شماره‌ 2 مطابقت‌ نمايد. حداقل‌ فواصل‌ فوق‌الذكر بايد بين‌ وسيله‌ هوايي‌ (سبد) و وسايل‌ زمين‌ شده‌ و همچنين‌ بين‌ وسيله‌ هوايي‌ و خطوط‌ و تجهيزاتي‌ كه‌ ولتاژ آنها با ولتاژ وصل‌ شده‌ به‌ سبد فرق‌ دارد حفظ‌ شود مگر آنكه‌ اجسام‌ زمين‌ شده‌ يا خطوط‌ و تجهيزاتي‌ كه‌ در فوق‌ ذكر شده‌ است‌ با حفاظ‌هاي‌ عايق‌ پوشيده‌ شده‌ باشد.

 حداقل‌ فواصل‌ مجاز هوايي‌ مورد نظر را بايد در موقع‌ نزديك‌ شدن‌، دور شدن‌ و در موقع‌ وصل‌ بودن‌ سبد به‌ خط‌ برق‌دار نيز مراعات‌ نمود.

ماده‌ 63: در موقع‌ نزديك‌ شدن‌ به‌ يك‌ مدار برق‌دار يا دور شدن‌ از آن‌ يا انجام‌ اتصال‌ بين‌ سبد و مدار، فواصل‌ داده‌ شده‌ در جدول‌ شماره‌ 2 بايد بين‌ كليه‌ قسمت‌هاي‌ عايق‌ شده‌ ديرك‌ بالابر و هر نوع‌ قسمت‌هاي‌ زمين‌ شده‌ ديگر (شامل‌ قسمت‌ زيرين‌ ديرك‌ و خودرو) رعايت‌ شود.

ماده‌ 64: در موقع‌ استقرار سبد ديرك‌ بالابر در نزديكي‌ يك‌ مقره‌ ميخي‌ برق‌دار يا يك‌ زنجيره‌ از مقره‌هاي‌ بشقابي‌ برق‌دار حداقل‌ فاصله‌ بين‌ كليه‌ قسمت‌هاي‌ سبد و انتهاي‌ زمين‌ شده‌ مقره‌ يا زنجيره‌ بايد بر طبق‌ جدول‌ شماره‌ 2 رعايت‌ شود.

ماده‌ 65: استفاده‌ از هر نوع‌ وسيله‌اي‌ (مانند طناب‌ و غيره‌) براي‌ بالا كشيدن‌ لوازم‌ از زمين‌ به‌ سبد يا ديرك‌ ممنوع‌ مي‌باشد.

 

 

جدول‌ شماره‌ 2 - حداقل‌ فواصل‌ هوايي‌ مجاز كار بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار با دست‌ لخت‌ براي‌ جريان‌ متناوب‌

ð اين‌ فاصله‌ را مي‌توان‌ كمتر گرفت‌ به‌ شرطي‌ كه‌ فاصله‌ انتخاب‌ شده‌ از فاصله‌ قسمت‌هاي‌ برق‌دار تا قسمت‌هاي‌ زمين‌ شده‌ كمتر نباشد

ماده‌ 66: در سبد وسيله‌ بالابر جز سيم‌هاي‌ اتصال‌ (جامپر) يا مفتول‌هاي‌ تسليح‌ يا ابزار كار نبايد هيچ‎شيئي‌ ديگري‌ از جنس‎هادي‌ كه‌ طول‌ آن‌ بيش‌ از92/0متر است‌ وجودداشته‌ باشد.

ماده‌ 67: طناب‌هايي‌ از جنس‌ غير هادي‌ را مي‌توان‌ بين‌ خط‌ و زمين‌ بشرطي‌ كه‌ كمك‌ سبد نگهداري‌ نشوند، مورد استفاده‌ قرار داد.

ماده‌ 68: سبد و قسمت‌ بالايي‌ ديرك‌ عايق‌ نبايد به‌ منظور بلند كردن‌ يا نگهداشتن‌ بار تحت‌ نيروهايي‌ بيش‌ از نيروي‌ توصيه‌ شده‌ به‌ وسيله‌ سازنده‌ قرار گيرد.

 الف‌ - جدول‌ حداقل‌ فواصل‌ هوايي‌ مجاز كار بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار با دست‌ لخت‌ (جدول‌ شماره‌ 2) بايد بر روي‌ صفحه‌اي‌ از ماده‌ غير هادي‌ و با دوام‌ چاپ‌ و در داخل‌ سبد يا حوالي‌ آن‌ به‌ نحوي‌ كه‌ به‌ وسيله‌ اپراتور ديرك‌ قابل‌ ديدن‌ باشد نصب‌ گردد.

 ب‌ - توصيه‌ مي‌شود براي‌ كنترل‌ حداقل‌ فواصل‌ هوايي‌ مجاز كار بر روي‌ خطوط‌ برق‌دار از ميله‌هاي‌ اندازه‌گيري‌ از جنس‌ عايق‌ استفاده‌ شود.

 اين‌ آيين‌نامه‌ مشتمل‌ بر 68 ماده‌ و 2 تبصره‌ به‌ استناد ماده‌ 47 قانون‌ كار تدوين‌ و در چهارصد و پنجاه‌ و يكمين‌ جلسه‌ شورايعالي‌ حفاظت‌ فني‌ مورخ‌ سه‌شنبه‌ 6/12/53 به‌ تصويب‌ نهايي‌ رسيده‌ است‌ و قابل‌ اجرا است‌.

[1] - Hotstick.

[2] - Linkstick.

[3] - Strain Carrier.

[4] - Insuiator cradle.

آيا جريان برق AC از جريان برق DC خطرناك تر است ؟

آيا جريان برق AC از جريان برق DC خطرناك تر است ؟

در پاسخ به اين سؤال بايد گفت در شرايط مساوي ، بدليل وجود فركانس در جريان برق متناوب ( AC ) ، صدمات بيشتر و اين نوع جريان ها از جريان برق مستقيم (DC ) خطرناك تر هستند ، چرا كه تغيير مداوم جهت جريان در برق متناوب باعث ضربات شديدي بر سلسله اعصاب شده و باعث كاهش مقاومت بدن انسان نيزمي گردند و به همين دليل عبور جريان حدود 25 ميلي آمپر در فركانس 50 تا 60 هرتز مي تواند باعث از كار افتادن سيستم تنفسي و مرگ انسان شوند ، در صورتيكه جريان حدود 50 ميلي آمپر در برق مستقيم اين شرايط را موجب شده و باعث مرگ در انسان مي گردد. البته اين مقادير در استانداردهاي مختلف متفاوت هستند ولي اصل موضوع تفاوت نمي كند.
شايان ذكراست در جريانهاي برق متناوب (AC) با فرکانس 100 تا 200 کيلوهرتز نحوه اثر گذاري جريان برق روي بدن به جاي شوک و خارش به صورت حرارت ظاهر ميشود و اساسآ حرارت و سوختگي تنها اثرات شوک ناشي از عبور جريان با فرکانس هاي بالاي 100 کيلو هرتز ميباشند.

 

ايمني در برق - قسمت اول :خطر برق گرفتگی (تماس مستقیم و غیر مستقیم )

علل - شدت وعلامتهای برق گرفتگی
علل برق گرفتگی چند دسته است:
1 – وجود ولتاژ٢٢٠ تا ٤٤٠ ولت درخانه یا دفتر کار
2 – وجود ولتاژهای قوی تر در کارگاه
3 – برخورد با صاعقه در بیابانها یا اماکنی که ولتاژ آن به مگا ولت میرسد

شدت برق گرفتگی بستگی دارد به :
1- مقاومت پوست بدن (این مقاومت در مردها 3 کیلو اهم و در زنها کمتر است )
2- رطوبت پوست بدن (مقاومت پوست بدن در صورت مرطوب بودن پوست کاهش می یابد .)
3- عبور جریان برق از بدن در صورتی که جریان برق از بین دو دست و یا از بین یکی از دستها و پای چپ بگذرد و به علت قرار گرفتن قلب در مسیر جریان بیمار آسیب بیشتری خواهد دید.
4-ولتاژ برق (از نظر ایمنی ولتاژ های پایین تر از 32 ولت بی خطر وبیشتر از 50 ولت خطرناک است ).

علامتهای برق گرفتگی :
1- انقباض ماهیچه ها : برق گرفته ممکن است در اثر انقباض ماهیچه های دست سیم برق را محکم گرفته و آن را رها نکند و یا بر عکس انقباض عضلات باعث پرتاب شدن او شود.
2- قطع تنفس : در اثر فلج شدن مرکز تنفس در بصل النخاع
3- لرزش بطنی قلب : برق گرفتگی موجب تند شدن ضربان قلب میشود یعنی ضربان قلب در دقیقه به جای 80 به 300 الی 600 بار میرسد .
4- سوختگی : در محل ورود و خروج جریان برق سوختگی ایجاد میشود .

خطر برق گرفتگی :
به دو صورت به وقوع می پیوندد :
1- تماس مستقیم
2- تماس غیر مستقیم
تماس مستقیم :هنگامی که سیستم کاملا سالم است و انسان به سهو یا بر اثر بی توجهی و بی مبالاتی با هادی برق دار در یک نقطه تماس حاصل کند ، به این گونه برق گرفتگی تماس مستقیم گویند .
تماس غیر مستقیم :هنگامی که در اثر خراب شدن عایق بندی یا هر علت دیگر، یک هادی برق دار با سطوح فلزی در دسترس مربوط به سیستم با بدنه هادی مانند ،بدنه موتور ، تابلوی برق یا دستگاه دیگری تماس حاصل کند و در عین حال انسان با همان سطح فلزی در تماس باشد .
به این گونه برق گرفتگی ، تماس غیر مستقیم گویند .

چگونگی و حالت برق گرفتگی :
برق گرفتگی انسان بدین گونه ایجاد میشود :
1- تماس بدن با هر دو سیم فاز ونول
2- تماس یک فاز و یک نقطه از دستگاه با بدن
3- تماس بدن با دستگاهی که جریان فاز به آن متصل است
قطع کننده های دیفرانسیلی راه حل جدید این موضوع است . در ماده ی 36 از قانون 14 نوامبر 1962 فرانسه آمده است که : ( وسایل قطع کننده باید بتوانند هنگامی که بین فاز و بدنه دستگاه اتصالی پیش میآید ، قبل از آن که بدنه وسایل به پتانسیل 24 ولت مثبت به زمین در محلهای خیلی هادی و 50 ولت در سایر حالات برسد ، جریان برق را فورا قطع کند و این شرایط در خصوصیات رله ی دیفرانسیلی نهفته است .)

علت برق گرفتگی:
ضربان قلب انسان با توجه به سن فرق میکند . این ضربان بین 70 تا 105 بار در دقیقه است . ضربان ،یا به بیان دیگر فرکانس برق شهری در هر ثانیه 50 بار و در هر دقیقه 3000 بار است .
وقتی شخصی با برق تماس پیدا میکند ، یا در اصطلاح برق او را میگیرد ،بدن انسان میخواهد تعداد ضربان قلب خود را با فرکانس برق شهر یکسان کند و قلب شروع به افزایش ضربان میکند ؛ اما چون قادر نیست در هر ثانیه 3000 بار طپش داشته باشد، از این رو در همان لحظات نخستین،با افزایش ضربان،شدت جریان خون را زیاد و با افزایش آن ،قلب و شریانها پاره میشود و دریچه های قلب به سبب پارگی از کار میافتد و متوقف میشود و مرگ عارض میگردد .

تقسیم بندی تاسیسات الکتریکی از نظر ولتاژ :
1- ولتاژهای خیلی ضعیف : تا 50 ولت در جریان مستقیم ، تا مقدار موثر 24 ولت بین هادی و زمین در جریان متناوب تا 24 ولت بین فازهایی که دارای جریان سه فاز بوده و سیم نول آن به زمین متصل باشد.

2- ولتاژهای ضعیف : 50 تا600 ولت در جریان مستقیم ،24 تا 250 ولت بین فاز و زمین در جریان متناوب 42 تا 433 ولت بین فازها اگر جریان سه فاز باشد . با توجه به عوامل مختلف مانند ، مقاومت زمین در محل - مقاومت بدن شخص – رطوبت زمین و غیره ... .

3-ولتاژهای قوی :600 تا6000 ولت در جریان مستقیم،250 تا 33000 ولت بین هادیها و زمین در جریان متناوب،433 تا 57000 ولت بین فازها در جریان سه فاز .

4- ولتاژهای خیلی قوی : ولتاژهای بیش از 6000 ولت در جریان مستقیم و بیش از 33000 ولت بین هادیها و زمین در جریان متناوب و بیش از 57000 ولت بین فازها در جریان سه فاز در ردیف ولتاژهای خیلی قوی قرار دارند.


ولتاژهای خیلی ضعیف جزو ولتاژهای بی خطر محسوب

می شوندو ولتاژهای ضعیف غالباٌ خطرناک و کشنده هستند.

ولتاژهای قوی و خیلی قوی در اغلب موارد کشنده هستند.

منبع:
ایمنی و بهداشت کار « حفاظت صنعتی »
تالیف: بابک کاظمی

برق گرفتگي چيست؟

قرار گرفتن دو نقطه از بدن در مسير جريان برق ، موجب عبور جريان از بدن مي شود و با توجه به شدت و مدت عبور جريان ، برق گرفتگي بوجود مي آيد و ممكن است عواقب مختلفي نظير مرگ ، ناشي از ايست قلبي - سوختگي داخلي و سوختگي خارجي بدنبال داشته باشد। بعد از برق گرفتگي ممكن است كليه ها از كار بيفتد يا دست ها بدليل سوختگي داخلي قطع شوند و يا بعلت پرتاب شدن ( بعلت لرزش ناشي برق گرفتگي ) استخوانها دچار شكستگي گردند.

چگونه برق گرفتگي اتفاق مي افتد :
تمامي سطح زمين ، ديوارها و كف اتاقها در تمامي طبقات ، به عنوان يك نقطه از سيستم برق محسوب مي شود و اگر نقطه اي از بدن موجود زنده از يك طرف به زمين يا ديوارها وصل باشد و از طرف ديگر به سيم برق ( فاز يا نول ) يا بدنه فلزي دستگاه برقي ( يخچال ، كولر ، چرخ گوشت ...) تماس داشته باشد جريان برق از بدن عبور مي كند.بنابراين براي جلوگيري از برق گرفتگي بايستي اولاً از تماس مستقيم با سيمهاي برق ( فاز يا نول ) ، يا تماس غيرمستقيم ( با بدنه فلزي دستگاههاي برقي كه ممكن است اتصال داخلي دشته باشند ) جلوگيري كنيم و ثانياً اينكه هر وقت با وسايل برقي تماس داشته باشيم ( درب يخچال ، بدنه ، كولر ، چرخ گوشت و و... ) سعي كنيم از تماس دست يا پا به ديوار يا كف اتاق يا بدنه فلزي كابينت ها خودداري كنيم.
برق گرفتگي به دو دسته تقسيم مي شود :
1- با ولتاژهاي بالا

2- با ولتاژهاي پائين
در موارد با ولتاژ بالا ، حتماً بدن لازم نيست مستقيم با سيم يا كابل برق تماس داشته باشد بلكه ممكن است در فاصله چند متري هم جريان برق از هوا عبور كند و به بدن فرد منتقل شود و باعث برق گرفتگي شود.
در اين موارد هر چقدر ولتاژ برق و رطوبت هوا بالا باشد ، ميزان انتقال و آسيبي كه به بدن وارد مي شود بيشتر است.
موارد ولتاژ پائين بيشتر در خانه اتفاق مي افتد. مثلاً فرد از سيم لخت و يا وسايل برقي ، مخصوصاً آن دسته از وسايلي كه در آنها آب ريخته مي شود ، آسيب مي بيند. ممكن است از طريق كليد برق ، برق گرفتگي ايجاد شود. در برق گرفتگي با ولتاژ پائين بدن فرد دچار لرزش مي شود، حال آنكه در موارد با ولتاژ بالا بدليل گرفتگي عضلات ، منجر به اتصال دائم با آن وسيله خواهد شد.

 

 

برق و بدن انسان

مقاومت بدن انسان:
مقاومت الکتریکی بدن انسان ثابت نیست و بر اثر عوامل فردی و شرایط محیط کار ممکن است به نسبت 1 تا 100 برابر تغییر نماید، مهمترین عواملی که در تغییر این مقاومت مؤثر است عبارتند از:
الف- حالت روحی فرد: خستگی، گرسنگی، تشنگی، بی خوابی، عصبانیت، خنده، غم و بیماری از عواملی است که مقاومت بدن را می تواند به حد زیادی کم و تغییر نماید.
ب- سطح تماس و فشار تماس:
هر چه سطح و فشار تماس بیشتر باشد مقاومت بدن کمتر می گردد، البته عوامل دیگری غیر از آنچه ذکر شده وجود دارد که می تواند مقاومت بدن را کمتر کند، از جمله وقتی که بدن مرطوب و عرق کرده است مقاومت آن تا حد زیادی کم می شود که در این صورت خطر برق گرفتگی را چندین برابر افزایش می دهد.
بیشترین مقاومت بدن در قسمت پوست است، بطوریکه مقاومت پوست های خشک و سالم گاهی حتی تا چند صد هزار اُهم نیز می رسد، از آنجائیکه جریان برق برای عبور از بدن ناچار است از پوست داخل و خارج شود هر گونه اقدامی که در جهت بالا بردن مقاومت محل ورود و خروج جریان صورت گیرد خطر برق گرفتگی را کاهش می دهد.
دستکش و کفش برای کسی که تأسیسات برقی سرو کار دارد بسیار حائز اهمیت است بعلت اینکه دستکش و کفش باعث افزایش مقاومت در برابر عبور جریان می گردد.
جریان الکتریکی:
جریان الکتریکی که از بدن انسان می گذرد، بستگی به دو عامل دارد اول اینکه مقاومت بدن و دوم فشار الکتریکی یا همان ولتاژ که بدن را تحت تأثیرات قرار می دهد و عامل اصلی برای شوک و نهایتاً مرگ انسان می باشد، در صورتیکه بتوانیم بنحوی از ورود و خروج جریان از بدن انسان جلوگیری نمائیم خطر برق گرفتگی ایجاد نخواهد شد و این کار با استفاده از وسایل ایمنی مانند دستکش عایق، کفش، فرش لاستیکی عایق و غیره امکان پذیر خواهد بود.
جریان الکتریکی را می توان به دو دسته تقسیم کرد.
الف: جریان مستقیم و ب:جریان متناوب
جریان مستقیم:
جریانی است که دارای دو قطب متمایز مثبت و منفی می باشد و جهت آن همواره ثابت است (بنا به فرض از قطب مثبت به طرف قطب منفی ) به عنوان مثال این نوع جریان توسط پیل یا باطری تولید می شود و یا توسط دستگاهی یکسو ساز که جریان متناوب را به مستقیم تبدیل می نماید.
مقاومتی که بدن انسان در مقابل جریان مستقیم از خود نشان می دهد بسیار بیشتر از جریان متناوب است، بطوریکه انسان می تواند تا 80 میلی آمپر جریان مستقیم را از بدن خود عبور دهد، بدون اینکه اثر مهمی در سیستم تنفسی و یا قلب بوجود آورد البته خطر دیگری که جریان مستقیم دارد الکترولیز (تجزیه) سریع خون است که می تواند موجب مرگ می شود.
ب: جریان متناوب:
جریانی است که در هر لحظه جهت و در نتیجه قطب های آن عوض می شود همانطوریکه قبلاً گفته شد بدن در مقابل جریان متناوب، ‌مقاومت کمتری از خود نشان می دهد و بر خلاف جریان مستقیم که تا 80 ملی آمپر خطر جدی پیش نمی آمد دراین نوع جریان در25 میلی آمپر خطربرق گرفتگی وجود دارد نکته ای که در اینجا قابل بیان است این است که مسیر عبور جریان برق و مدت عبور جریان نیز در برق گرفتگی و پایین آوردن مقاومت بدن شخص مؤثر است. تجربیات نشان داده است که هر چه مدت عبور جریان برق از بدن بیشتر باشد مقاومت بدن کمتر می گردد یعنی مقاومتی که بدن درمقابل عبور جریان درلحظات اول از خود نشان می دهد، بسیار بیشتر از گذشت چند لحظه می باشد. همچنین مسیر عبور جریان نیز بسیار مهم است زیرا ممکن است از محلی عبور نماید که موجب از کار انداختن سیستم تنفسی یا اختلال در کار قلب یا حتی هر دو گردد چند نمونه از حالت های مختلفی که جریان برق ممکن است از بدن عبور کند به قرار زیر است.
1- از یک دست به یک پا
2- از دست راست به پاها
3- از دست چپ به پاها
4- از پا به پا
5- از دست به دست
خطرناکترین حالت وقتی است که جریان از یک دست وارد و از دست دیگر خارج شود، زیرا در این هنگام جریان برق از قلب و ریه می گذرد و می تواند باعث از کار افتادن آنها و در نتیجه منجر به مرگ شود.
فرکانس:
تعداد دفعاتی که جهت جریان متناوب عوض می شود را فرکانس می گویند بعنوان مثال گفته می شود فرکانس برق شهر 50 هرتز است (HZ50( یعنی اینکه جهت جریان در هر ثانیه 50 مرتبه در سیم تغییر جهت می دهد ، بر خلاف برداشت و تصور ، مقاومت بدن با ازدیاد فرکانس کم نمی شود ، تجربه ثابت کرده که فرکانس 50 تا 400 هرتز مهلکترین فرکانس می باشد و فرکانس های بیشتر فقط موجب سوختگی در محل گردیده است اگر چه فرکانس های کمتر از 50 هرتز خطر مرگ را کاهش می دهد ولی استفاده از آن باعث اتلاف مقادیر زیادی انرژی در خطوط می گردد که از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست.

 

 

پديده اي بنام قوس الكتريكي

اگر به آمار حوادث گذشته رجوع كنيم يكي از عواملي كه در صنعت برق ايجاد خسارت هاي مالي و جاني مي كند پديده اي است بنام قوس الكتريكي.
قوس الكتريكي باعث يك نوع سوختگي خاص و جدا از انواع ديگرسوختگي ها مي شود.

توليد اشعه ماوراي بنفش ناشي از آن نيز مي تواند باعث جراحتي شبيه به آفتاب سوختگي گردد. ذرات فلز مذاب ناشي از قوس مي تواند نفوذ كند : بسوزاند و به داخل گوشت بدن فرو رود، كه اين اثرات اضافه بر خسارت حرارتي اشعه ناشي از قوس ايجاد مي گردد. اشعه ماوراي بنفش به نوبه خود مي تواند باعث خسارت ، حساسيت پوستي و به خصوص حساسيت چشم ها كه در برابر شعله قوس آسيب پذير بوده ، بشود. ( اگر در موقع جوشكاري با قوس الكتريكي از لوازم ايمني مانند ماسك استفاده نشود معمولاً چشم ها قوس زده خواهند شد )
اگر در يك قطعه وسيله الكتريكي ، انرژي به اندازه كافي وجود داشته باشد كه يك مسير هادي درون هوا يا عايق بين دو هادي كه داراي اختلاف پتانسيل مي باشند، را بوجود آورد اتصالات قوسي ( Arcing fault ) مي تواند اتفاق افتد. در شرايط ايجاد قوس ناشي از اتصالي ، قبل از اينكه وسايل حفاظتي عمل نمايند و اتصالي را بر طرف كنند، ممكن است جرياني چندين برابر شدت جريان نامي با ستينگ وسايل حفاظتي ( رله ها ) عبور نمايد. معمولاً انرژي بسيار زيادي در قوس ايجاد مي گردد و بستگي به نوع حفاظت الكتريكي موجود ممكن است به اندازه كافي ادامه يابد و سوختگي هاي بسيار شديدي را ايجاد و يا آتش سوزيي را در زماني برابر چند پريود مثلاً 25/0 ثانيه كه براي رفع اتصالي حداقل زمان غير معمولي نيست را باعث شود.
وقتي قوس الكتريكي در حين كار بر روي هادي هاي مدار برقدار رخ مي دهد بسيار خطرناك مي باشد زيرا كه كارگر بسيار نزديك و يا حتي در مجاورت قوس قرار دارد و چنين حالتي اغلب سوختگي هاي بسيار شديد و بعضي اوقات مرگباري را بوجود مي آورد.

 

 

ايمني در چراغ هاي دوره گرد ( سيار )

چراغ هاي دوره گرد بايد از نوع استاندارد و ايمن باشند :
- چراغ بايد از حداقل ولتاژ ايمن تغذيه گردد ( معمولاً از ترانسفورمر كاهنده استفاده مي گردد )
- سرپيچ آن روي پايه عايق نصب شده باشد.
- كليه قطعاتي كه تحت ولتاژ برق قرار مي گيرند بايد نشكن باشند.
- توري محافظ حباب لامپ روي پايه عايق قرار گرفته باشد.
- هادي هاييكه در داخل كابل قرار دارند بايد به نحوي باشند تا چنانچه نيروي كشش به كابل وارد آيد و به قسمت اتصالات اثر ننمايد.

- هر گونه ضايعاتي كه به قطعات مختلف چراغ وارد آيد بايد امكان فوري براي تعويض قطعه معيوب باشد.

ايمني در دستگاه هاي الكتريكي ثابت

كليه وسايل الكتريكي و تمام دستگاه هائيكه داراي ملحقات الكتريكي هستند بايستي داراي اتصال زمين باشند. در مورد دستگاه هاي الكتريكي ثابت بايد بدنه موتورها و بدنه ماشين بطور مؤثر اتصال الكتريكي بدنه به زمين داشته باشند ، بطوريكه ارتباط هدايت الكتريكي قسمت ها بهم و زمين تأمين شده باشد.

 

 

ايمني در وسايل برقي قابل حمل

وسايل برقي قابل حمل داراي تنوع زيادي هستند كه در صنايع مختلف كاربرد زيادي دارند، از آنجاييكه اين تجهيزات از انرژي برق استفاده مي نمايند ،نكات زيردر رابطه براي استفاده ايمن كاربران از اين وسايل مطرح گرديده است :

اين وسايل، بايد داراي دو شاخه ارت دار باشند ( از انواع سه شاخه ارت دار نيز موجود مي باشد ) و قبل از اينكه اين دستگاه ها به جريان برق متصل شوند ، بايد اطمينان حاصل نمود كه محفظه ( بدنه ) و قطعات هادي ماشين هاي افزار به قسمت ارت دو شاخه ( پلاتين مخصوص ارت ) ارتباط دارند. اگر دستگاه داراي سه شاخه ارت دار مي باشد ، بايد سه شاخه را به پريزهاي داراي ارت بصورت مؤثر اتصال داد. همچنين اين پريزها نبايستي امكان دهند كه به غير از حالت استاندارد كه نرگي ارت وارد مادگي ارت مي شود به گونه اي ديگر ارتباط داده شوند.

درخصوص دوشاخه هاي ارت دار بايد پريز مورد استفاده نيز ارت دار باشد.
در صورتيكه كار درمحلي انجام مي شود كه پريز اتصال زمين دار در دسترس نيست . ( نظير كار در خارج از كارگاه ) بايد بوسيله سيم جداگانه اي كه يك سر آن به سيم زمين اتصال دارد به سيستم ارت دستگاه ارتباط داد. البته قبل از انجام كار با دستگاه بايد اتصال يافتن بدنه آنرا به زمين كنترل نمود.
سيم اتصال زمين براي وسايلي كه با ولتاژ برق خيلي ضعيف كار مي نمايند لازم نيست.
در حالتي كه از كابل هاي طويل براي بكار انداختن وسايل برقي استفاده مي شود اطمينان حاصل كنيد كه سيم اتصال بدنه دستگاه بخوبي به زمين اتصال يافته است.از وارد آوردن نيروي كششي به كابل برق اجتناب كنيد. اينگونه وسايل بايد هميشه بطور متناوب هر چند وقت يكبار بازرسي شوند و مخصوصاً از نظر وضع هادي ها و عايق بندي آنها كنترل گردند.

 

 

بازرسي هاي ادواري ( داشتن PM براي تجهيزات الكتريكي )

اساساً هدف از بازرسي و تجسس ادواري در تأسيسات الكتريكي يافتن معايب و خرابي وسايل و سرويس آنها است. بررسي هاي متناوب و منظم در بازديد از وسايل براي پيدا نمودن مراكزي كه بيش از اندازه گرم مي شوند از قبيل هادي ها و كنتاكت هاي مختلف ماشين هاي الكتريكي ، خرابي عايق ها و معايبي كه از ناحيه مكانيكي يا شيميايي به اين وسايل دست مي دهد و همچنين كنتاكت هاي متحرك و اطمينان از مرتب بودن شكل تجهيزات ( دسته هاي كليدفيوزها ، پايه فيوزها ، حالت اتصال هادي هاي لخت از نظر جمع شدن چربي و گرد وغبار و غيره ) اجباري است. بالاخره اطمينان از بررسي و بازديد سيم اتصال زمين است بررسي سالم بودن عايق بندي ابزارهاي گردان مانند چراغ هاي دوره گرد و هادي هاي قابل انعطاف و اتصالات برق كه زياد در معرض خرابي واقع مي شوند لازم است.
بطور كلي تأسيسات الكتريكي بايد از لحاظ عايق بندي و نگهداري هميشه سالم و بدون عيب باشد ، معايب عايق كاري به محض اينكه ظاهر شود بايد بلافاصله ترميم گردد. اتصال زمين وسايل حداقل بايد سالي يكبار بوسيله شخص مطلعي مورد بررسي واقع شود محل اتصال سيم به زمين بايستي هر چند وقت يكبار مرطوب شود براي اين منظور مي توان هادي بودن محل را بوسيله آب پاشي نمودن آن با محلولي از بيكربنات دوسود به قسمت 100 گرم در 5 ليتر آب حل شده باشد بهبود بخشيد.
بازرسي اتصال زمين ها با كمك وسايل اندازه گيري خاص اين كار انجام مي شود كه چنانچه براي شركتي اين كار ميسر نبود مي تواند از شركت توزيع نيروي برق تقاضا نموده تا با استفاده از تجهيزات موجود اندازه گيري را براي آنها انجام دهند.

 

 

تدابير ايمني در برق

• كارهاي خطير نظير تعميرات و راه اندازي تنها به افراد كار آزموده و متخصص محول گردد.
• كلية وسايل الكتريكي بايد به چراغ علامت دهنده مجهز باشد تا از خاموش يا روشن بودن آنها آگاه شويم.
• وسايل الكتريكي را به فيوزها يا قطع كننده مجهز كنيد و هر چند وقت يك بار وسايل ايمني را بازرسي نماييد.
• محل عبور خطوط برق به خصوص برق فشارقوي را حفاظ بندي كنيد. ( از جمله در محدوده پست ها و ايستگاههاي كاهش يا تقويت )
• هنگام استفاده از نردبان و جرثقيل لازم است احتياط لازم جهت عدم برخورد با مدار برق انجام گيرد.
• در صورت عمل كردن وسايل حفاظتي ، نظير فيوز يا قطع كننده ، بايد قبل از راه اندازي مجدد علت عمل كردن آن بررسي و اشكال آن برطرف شود ، در غير اينصورت از راه اندازي مجدد آن خودداري كنيد.
• در محوطة وجود گاز قابل اشتعال يا انفجار ، كلية وسايل الكتريكي و به خصوص كليدهاي برق بايد از نوع ضدجرقه انتخاب شوند.همچنين تانكرها و مخازن حاوي مواد قابل اشتعال بايد داراي اتصال زمين باشد ، به خصوص هنگام بارگيري و تخليه.
• در صورت وقوع آتش سوزي وسايل الكتريكي به هيچ وجه از آب استفاده نكنيد و تا حد امكان قبل از شروع اطفاي حريق ، ابتدا جريان برق را قطع نماييد.
• هرگز ترديد نكنيد كه آيا مداري داراي جريان برق است يا نه ، هر مداري را تا هنگامي كه برقدار نبودن آن ثابت نشده ، حامل جريان برق فرض كنيد.
• هنگام كار با وسايل الكتريكي تجهيزات حفاظتي لازم ، از قبيل دستكش لاستيكي ، زير پاي عايق ، انبرهاي حفاظتي فيوزگير ، ابزارآلات عايق و امثال آنها را مورد استفاده قرار دهيد.
• قيل از شروع به كار در روي مدارهاي الكتريكي ابتدا جريان برق را از كليد اصلي قطع كرده و اخطار لازم را روي كليد نصب كنيد. اين عمل از وصل شدن جريان برق به وسيلة شخص ديگري جلوگيري خواهد كرد.سپس انتهاي كابل يا سيم تغذيه مدار را حتي الامكان باز و حتماً به وسيلة رشته سيم هاي مجزا به شبكة زمين اتصال دهيد. قبل از بستن مجدد كليد ، اطمينان حاصل كنيد كه كسي با تجهيزات يا سيم هاي الكتريكي كار نمي كند و تمامي ابزارها و سيم هاي زمين جمع آوري شده است.
• هرگز فيوزهاي سوخته را با سيم يا فلزات ديگر به كار نيندازيد و حتماً آنها را تعويض كنيد.
• هميشه از تأثيرات خازني ترانسفورماتور ها و ساير دستگاه هاي فشار قوي احتراز نماييد و قبل از شروع به كار ، آنها را قطع و سپس تخليه كنيد.
• هرگز چشم هاي خود را در معرض قوس الكتريكي قرار ندهيد. در قوس هاي الكتريكي اشعة ماورابنفش با طول موجهايي وجود دارد كه نگاه كردن به آنها حتي براي مدت بسيار كوتاهي براي سلامت چشم مخاطره انگيز است.
• هرگز كليد را آرام و با ترديد وصل نكنيد ، بكوشيد هميشه آن را سريع و با اطمينان ببنديد.

 

چهارشنبه ۲۶ مارس ۲۰۰۸

تصاوير برق گرفتگي- قسمت اول

 

درج اين تصاويرجهت آگاهي آن عده از برقكاراني است كه با اعمال غير ايمن

در شبكه و تأسيسات برقي كارمي كنند و از خطرات برق غافل مي باشند.

 

 

تصاوير برق گرفتگي- قسمت دوم

تصاويري نمونه از جراحت هاي ناشي از حوادث برق گرفتگي

 

اين تصاوير جهت عبرت آن همكاراني است كه ضمن عدم رعايت دستورالعمل هاي كاري ، آداب ايمني را سرلوحه كار خود قرار نمي دهند.

 

چند نكته مهم در استفاده از برق

.استفاده از وسايل برقي و نصب كليد و پريز برق در حمام خطرناك است

.بالا رفتن از پايه هاي برق براي افراد غيرمسئول ممنوع و خطرناك است

.نصب پارچه نوشته يا پرچم و تابلوهاي تبليغاتي و پوستر و ... روي پايه ها و تابلوها و تأسيسات برق جرم بوده و ممنوع است. انجام اين كار بسيار خطرناك است

.خطر برق گرفتگي و سقوط جان افرادي را كه از پايه هاي برق بالا مي روند تهديد مي كند

.شبكه ها و تأسيسات برق عايق نيستند بلكه با رعايت حريم و فاصله از آنها مي توانيم در مقابل خطرات برقگرفتگي ايمن بمانيم
.حمل وسايل فلزي با ارتفاع زياد ( لوله فلزي ، نردبان فلزي و ...) در زير و نزديك شبكه هاي برق بسيار خطرناك است
.بيرون آوردن وسايل فلزي از پنجره و مكانهايي كه از جلوي آنها شبكه هاي برق عبور نموده خطرناك و حادثه ساز است

روش استفاده از دريل برقي قابل حمل Portable electric drill

هشدار :
-پيش از استفاده از هر گونه ابزار برقي ، از مجهز بودن آن به سيم اتصال به زمين ( تخليه الكتريكي ) اطمينان حاصل نماييد. عدم وجود چنين اتصالي مي تواند سبب شوك الكتريكي خطرناكي شود.
- همواره از عينك محافظ چشم استفاده نماييد.
1- مته اي مناسب با كار انتخاب نماييد.
تذكر : براي چرخاندن سه نظام در يك جهت بايد سه نظام را محكم نگهداشت.
2- آچار سه نظام را درون سوراخ تنظيم جانبي مابين فك ها و سه نظام قرار داده و آن را در خلاف جهت عقربه هاي ساعت بچرخانيد تا سه نظام براي قرار دادن مته به داخل ، به حد كافي باز شود
3- مته را داخل سه نظام قرار داده و ميله را در وسط فك ها ي سه نظام متمركز نماييد با چرخاندن آچار سه نظام در جهت عقربه هاي ساعت، فك ها را محكم ببنديد.
4- آچار سه نظام را در آورده و در محلي مناسب قرار دهيد
5- قبل از دريل كاري، از محكم بسته شدن قطعه كار به گيره يا هر وسيله ديگر اطمينان حاصل نماييد
6- با استفاده از يك پانچ يا درفش، در نقطه اي كه سوراخ بايد حفر شود، يك چرخش نوك تيز ايجاد نماييد ( اينكار از سر خوردن يا لغزيدن مته در هنگام دريل كاري جلوگيري خواهد نمود )
7- سيم دريل را به برق وصل نماييد. مته را بر روي خراش ايجاد شده قرار داده و سوئيچ راه اندازي دستگاه را فشار دهيد. در ابتداي دريل كاري فشار اعمالي بايد ثابت و يكنواخت باشد تا مته عمل برش را بخوبي انجام دهد.
8- به تناوب مته را براي تميز كردن براده ها از شيارهاي آن و خنك شدن از سوراخ خارج نماييد.
9- زماني كه مته به طرف ديگر سطح كار نزديك شد، فشار روي دريل را كم كنيد و
10- بعد از تكميل سوراخ، براي جلوگيري از خم شدن يا شكستن مته، دريل در حال چرخش را خارج كرده و سوئيچ راه انداز را قطع كنيد.

سه قانون درباره خطاهای انسانی human error

قانون اول :بهترین افرادممکن است بدترین خطاها را مرتکب شوند ।علت این امر مشخص است چرا که اغلب بهترین ها در یک سازمان مسئولیت فراوانی را عهده دار میشوند یا بیشترین مسئولیت بر عهده آنها قرار میگیرد ।بنا براین هرکس کار بیشتری انجام دهد احتمال بروز خطا در او بیشترمیشود

قانون دوم :سرزنش وتنبیه در مورد پرسنلی که قصد ونیت آنها خوب بوده اما اقدامشان به نتایج از پیش برنامه ریزی شده نمی رسد درست ومناسب نخواهد بود ما باید به آنها فرصت دهیم تا از اشتباهات خود درس بگیرند ।

قانون سوم :پی بردن به خطاهای انسانی آغاز جستجودرباره یافتن علت هاست نه پایان کار

ضوابط اجرای سيستم ارت و چاه ارت:

-نحوه اجراي سيستم ارت جهت رعايت سيستم TN-C-S در داخل ساختمان و T-T در شبكه عمومي و ايجاد تناسب بين اين دو به نحويكه مشكلي از جهت ايمني ساكنين و شبكه پيش نيايد بشرح بندهای زير عمل می شود.
-لازم است اتصال زمين و لحاظ نمودن آخرين پيشرفتهاي روز در زمينه احداث چاه ارت (استفاده از بنتونيت و ساير مواد كاهش دهنده مقاومت) با مقاومت حداكثر 2 اهم اجرا شود. IEC-60100) و (VDE-0140 در اينصورت مي‌توان با همبندي شمش‌هاي نول و ارت در محل تابلوي كنتور مشتركين، هم براي ارت كردن سيستم داخلي و هم براي زمين كردن بدنه تابلو، از اتصال زمين واحدي استفاده نمود.
-لازم است مقدار مقاومت اتصال زمين توسط مهندس ناظر و نماينده شركت برق اندازه‌گيري شود و از پذيرفتن ارتهاي با مقاومت بالاتر از 2 اهم جداً خودداري گردد. (به دليل آنكه بي‌خطر بودن روش فوق بستگي بسيار زيادي به اين مطلب دارد.)
-در داخل ساختمان لازم است همبندي بنحو مؤثري رعايت شود و المانهاي فلزي موجود در سازه با روش مناسب، اتصال الكتريكي مورد نياز را داشته باشند تا در صورت بروز هرگونه اشكال احتمالي روي شبكه عمومي برق، امكان بروز حادثه براي ساكنين وجود نداشته باشد.
-لازم است موارد فوق براي تمامي منازل، مغازه‌ها، واحدهاي صنعتي و بطور كلي هرگونه متقاضي (بدون درنظر گرفتن متراژ و تعداد طبقات) انجام شود.
-لازم است اندازه‌گيري مستمر ارتهاي نصب شده در ساختمانها حداقل سالي يكبار انجام گرديده و در صورت بالاتر بودن از استاندارد نسبت به اصلاح ارت اقدام گردد. مسئوليت انجام اين كار با مالك با مالكين است و وي مي‌تواند بدين منظور از دفاتر مورد تأييد سازمان نظام مهندسي ساختمان استفاده نمايد.
الزامات چاه ارت :
جنس صفحه و ميله ارت
انتخاب الكترودهاي ميله‌اي يا صفحه‌اي و … بايد براساس مقتضيات محل، انجام گيرد. مقاومت الكترودهاي ميله‌ايي تقريباً برابر مي‌باشد كه r مقاومت ويژه خاك و L طول ميله است. براي ميله‌هاي معمول كه مقدار L برابر 1.5 تا 2.45 متر مي‌باشد، ملاحظه مي‌شود كه الكترود ميله‌اي بدون اتخاذ تدابير تكميلي به هيچ عنوان قادر به ايجاد مقاومت زير 2 W نيست. لذا بايد از الكتروليت مناسبي مانند بنتونيت يا الكتروليتهاي ديگري كه خواص الكتريكي و شيميايي آنها به تأييد مراجع ذيصلاح رسيده است استفاده كرد. در مورد الكترود صفحه‌اي مقاومت با رابطه تقريبي تعيين مي‌شود كه l محيط صفحه الكترود است.
جنس صفحه و ميله:
بنا به توصيه VDE-0140 الويت در بين الكترودهاي موجود به ترتيب زير است:
1 فولاد گالوانيزه
2 آهن روكش شده با سرب
3 مس خالص
4 ميله فولادي كاپر ولد شده
5 ميله فولادی با روکش مس (اکسترودشده)

لذا لازم است از ميله فولادي كه داراي روكش گالوانيزه گرم به ضخامت حداقل 90 ميكرون باشد، بعنوان الكترود ميله‌اي و از صفحه مسي با درجه خلوص 99.9 % بعنوان الكترود صفحه‌اي استفاده شود. تجربه نشان مي‌دهد الكترودهاي صفحه‌اي نتايج بهتري نشان مي‌دهند.
نحوه اتصال سيم زمين به الكترود ارت
با توجه به اينكه چگونگي اين اتصال نقش بسيار محسوسي در مقاومت نهايي و دوام الكترود دارد ترجيحاً از جوش انفجاري (CadWeld) استفاده شود.
مقطع سيم اتصال دهنده به صفحه
طبق توصيه VDE و با توجه به شرايط موجود در استان اصفهان مقطع سيم رابط بين الكترود و بدنه از رابطه بدست مي‌آيد كه I²k1 ماكزيمم جريان اتصال كوتاه تك فاز است. چنانچه محاسبه اين جريان به هر دلیل امكان‌پذير نباشد، مي‌توان از سيم نمره 35 كه حائز حاشيه اطمينان لازم است، استفاده نمود.

الكتروليت و نحوه پركردن چاه ارت مطابق شکل زير

 

 

عمليات احيای قلبی ريوی

CPR
C مخفف حرف اول کلمه قلب می باشد.
P مخفف حرف اول کلمه ريه می باشد.
R مخفف حرف اول کلمه احياء می باشد.
CPR پس به معنای احيای قلبی ريوی يا به عباراتی بر گرداندن قلب و ريه مصدوم به صورت مصنوعی
اقدامات لازم براي نجات احياي قلبي ريوي
مؤثرترين علامت موفقيت آميز بودن احياء برگشت مصدوم به زندگی يعنی برگشت نبض يا تنفس و هوشياری در فردی که از نظر بالينی مرده است ،می باشد اگر به محض منجر شدن حادثه و در 8-2 دقيقه اول به بيمار برسيد با توکل به خدا تا 40% می توان بيمار را از مرگ حتمی نجات داد پس خواننده عزيز اگر هر حادثه ای رخ داد و به مصدومی رسيديد بلافاصله آستين ها را بالا بزنيد و به او کمک کنيد به شکلی که قبلا در ايست قلبی با فيلم آموزش داده شد يعنی اول کنار مصدوم زانو زده بيهوشی اورا تشخيص دهيد( با صدا کردن و تکان دادن و يا نيشگون گرفتن مصدوم )ازوضعيت هوشياری او مطلع ميشويد و از اطرافيان کمک می خواهيد و خودتان به مصدوم می رسيد در صورتيکه روی صورت افتاده او را به آرامی برگردانيد حال بايستی اورا چک کنيد يعنی ابتدا راه هوايی بيمار را باز می کنيد، اگر چيزی داخل دهان بيمار است با انگشتانتان بيرون می آوريد بعد از آن آيا بيمار نفس می کشد يا نه؟ که با سه حرکت وضعيت تنفسی اورا تشخيص مي دهيد :
1) ABC نگاه کردن به قفسه سينه بيمار
2) لمس هوای بازدمی مصدوم
3) شنيدن صدای تنفسی مصدوم
اگرنفس نمی کشد زمان را هدر ندهيد بلافا صله با يک دستتان روی پيشانی بيمار و دست ديگرتان زير گردن بيمار قرارداده و کمی سر وی را به عقب بکشيد تاراه هوايی بيمار در يک مسيرمستقيم قرار بگيرد و با دستی که روی پيشانی بيمار قراردارد راه بينی اورا ببنديد و دهانتان را محکم روی دهان بيمار قرارداده و به داخل دهانش فوت کنيد و به سينه بيمار نگاه کنيد آيا بالا می آيد؟ در صورتی که سينه بيمار بالا آيد تنفس دادن شما فايده دارد.
در صورتيکه سينه بيمار بالا نيايد ،دستتان را زير گردن بيمار قرارداده و کمی گردن را بالاتر بياوريد تا مجرا بهتر باز شود و بعد از شروع کردن تنفس حال در گردن نبض کاروتيد که در فيلم نمايش داده شد نبض را لمس کنيد اگر بيمار نبض نداشت باز معطل نکنيد و ماساژ قلب را شروع کنيد محل ماساژ قلب و شيوه آن در صفحات قبلی بخصوص در عکسها توضيح داده شد.
آيااحياء موفقيت آميز بوده است؟
درجواب به اين سئوال با علائم زير می توان تشخيص داداحياء موثر بوده است يا خير؟
*رنگ پوست و مخاط مثلا رنگ لبها از آبی کبود به صورتی تغيير می کند.
*مردمکهای مصدوم متسع شده و به نور واکنش دهد .(در بعضی از بيماران ميدريازيس يااتساع مردمک هر دو چشم نشانه مرگ بيمار نيست).
*ممکن است مصدوم دچار نفسهای صدا دار شود.
*گهگاه نبض خود به خودی ظاهر می شود.
*مصدوم بازوها وپاهايش را حرکت دهد.
*مصدوم حرکات بلع انجام دهد.
*قطرات اشک در گوشه چشمان مصدوم پديدار می شود.

عوامل مهم تشديد كننده حوادث در صنعت برق :

اگر بخواهيم به مجموعه عوامل تشديد كننده حوادث به خير گذشت و منجر به ضايعه اشاره نماييم . نقش نيروي انساني بيش از ديگر عوامل خود را نشان مي دهد ، اين مهم در دو قالب اثر گذاري مستقيم و تأثير غير مستقيم انسان بر حوادث حاكي است اما به اختصار مجموعه عوامل تشديد كننده حوادث مي توان به موارد ذيل اشاره نمود :
1- نبود امنيت شغلي براي نيروها به ويژه نيروي اجرايي و عملياتي
2- احساس وجود تبعيض و پايين بودن دريافتي نيروها نسبت به ديگر كاركنان ( اكثر حوادث برابر بررسي هاي انجام شده در پنج روز آخر ماه و پنج روز اول ماه يعني زمان دريافت فيش حقوقي اتفاق مي افتد. )
3- ساختار سازماني ضعيف و وجود موانع اجرايي براي رشد نيروهاي عملياتي
4- مشخص نبودن هويت سازماني ( خصوصي – دولتي – اقتضايي و .. )
5- وجود رفتارهاي مديريتي ضعيف ( افراط و تفريط )
6- ورود گسترده پيمان كاران كم تجربه
7- مستهلك بودن و فرسودگي شبكه هاي توزيع برق
8- كم رنگ بودن نقش و جايگاه ايمني در فرايندهاي عملياتي سازمان ها
9- نبود مراكز اطلاعاتي مناسب و نواقص اطلاعات شبكه اي
10- وابستگي عمليات به نيروهاي قديمي ( استادكاري ) و كمبود اطلاعات مرتبط با تغييرات در شبكه هاي توزيع برق و كانال هاي ارتباطي
11- عدم كفايت تجهيزات مدرن روز در شبكه هاي توزيع برق
و ...

قفل ايمني

قفل ايمني عبارت است از يك قفل آويز معمولي كه در اختيار واحد اجرايي قرار داشته و به هنگام اجراي خاموشي ضمن نصب قفل زايس بر روي درب تابلو يا پست كه توسط مأمور مانور انجام مي گيرد ، اين قفل نيز توسط سرپرست گروه اجرايي بر روي همان درب قرار مي گيرد و به هنگام مراجعه هر فرد جهت باز نمودن درب پست با تابلو مستلزم است كه سرپرست گروه مزبور نيز در محل حاضر و هردو با هم مبادرت به باز نمودن درب نمايند و كارشناسان ايمني در دنيا معتقدند كه وجود قفل ايمني احتمال هر گونه اشتباه در مانور را به صفر مي رساند ، ضمناً لازم به يادآوري است اين امر تاكنون مرسوم نبوده و با توجه ، به دستورالعمل هاي جديد صادره از وزارتخانه بكار گرفته مي شود.

كليد ( ايمني ) حفاظت جان

معمولاً تيپ تابلو توزيع برق منازل مسكوني مخصوصاً در كشورهاي اروپايي به شكل زير است .
در شكل زير از سمت چپ كليد اصلي ورودي برق ، كليد ( ايمني ) حفاظت جان و چهار عدد فيوز قطع كننده با آمپراژهاي مختلف مشاهده مي نماييد.
كليد حفاظت جان داراي شستي هاي فشاري TEST/RESET مي باشد.

درتمام منازل مسكوني كليد هاي قطع كننده يا فيوزها براي حفاظت از سيمكشي و تأسيسات الكتريكي منزل نصب شده اند و كليد حفاظت جان براي حفظ سلامتي شما ؟!

منبع : سايت كويينز ژوئن 2009

كليد حفاظت از جريان نشتي (RCCB)

براساس مقررات مبحث 13 مقررات ملی ساختمان، استفاده از کليد RCCB
(Residual Current Circuit-Breaker) برای کليه ساختمانها الزامی است. كليد RCCB انتخاب شده براي ساختمانهاي مسكوني شهري بايد حداقل شرايط و خصوصيات فني زير را دارا باشد:
- تأييد استانداردهاي ISIRI6700 و IEC61008 را داشته باشد।
- جريان پس ماند عامل كليدهاي ياد شده حداكثر برابر با 30 ميلی آمپر باشد و به صورت غيرقابل تغيير (Fix) و بدون تأخير زماني باشد।
- كليد مربوطه بايد مناسب با شرايط محيطي محل نصب انتخاب گردد (از نظر دما و رطوبت)
- كليد مربوطه قابليت نصب در كنار ديگر تجهيزات تابلو برق را داشته باشد।
- مناسبترين محل براي نصب كليد RCCB بلافاصله پس از كنتور برق انشعاب هر واحد (نوع تابلويي) می باشد.

چهارشنبه ۲۶ مارس ۲۰۰۸

كليدفيوزهاي مينياتوري

در این نوشته بر آنیم که اندکی در مورد فیوزها ی مینیا توری به بحث بپر دازیم .
از آنجا که کلید فیوزهای مینیاتوری به عنوان یکی از قطع کننده های مدار امروزه در بیشتر خانه ها و دستگاههای حساس جهت محا فظت وایمنی افراد و دستگاههای حساس جهت محا فظت و ایمنی افراد و دستگاهها درمقابل جریانها ی هجومی و اتصال کوتاه به کار می روند.
در این میان عده ای با استفاده از این نیازو بهره گیری از نام شرکت های معتبر نسبت به ارایه نمونه های
غیر استاندارد و تقلبی این تجهیزات اقدام نموده اند که خدشه ای به تولید سرانه ملی و باعث تهدید ایمنی جانی و مالی مصرف کنند گان این کالا شده است.
ساختار:
1. پوسته :
که کلیه قسمتهای دیگر درون آن قرار می گیرد و باید از مواد عایق و غیر قابل شعله ور شدن باشد که بطور معمول از با کالیت یا پلی آمید می باشد. در نوع غیر استاندارد آن از مواد ترموپلاست تهیه می شود که مقاومت مناسب در مقابل حرارت ناشی از جرقه را ندارد که دارای بوی خاصی است که میتوان آن را از نوع دیگر مقایسه نمود.
2.مگنت:
مگنت از سیم پیچ و تیغه پهن متصل به انتهای سیم پیچ مگنت و شیار های اتصال لولا یی و هسته مرکزی تشکیل شده است و در برابر اتصال کوتاه واکنش نشان می دهد و باعث قطع کلید میشود.در کلید فیوز های استاندارد هر جریان نامی مگنت خاص خود را دارد در حالی که در انواع غیر استاندارد برای آمپراژ های مختلف از یک نوع مگنت استفاده می شود.
3.شاسی کلید:
وسیله ای برای قرار دادن کلید فیوز های مینیاتوری در حالت قطع و وصل می باشد .
4.بی متال:
رله اضافه بار به کار رفته در کلید فیوزهای مینیاتوری یک بی متال است که در زمان تولید بوسیله یک پیچ آمپر دقیق آن تن ظیم و توسط کارخانه لاک می شود.این رله کار قطع مدار را در برابر اضافه بار بر عهده داردکه در نوع غیر استاندارد این قطعه اصلا وجود ندارد.
5. جرقه گیر:
که از صفحات فلزی موازی هم تشکیل شده است که توسط لایه های عایق از هم جدا شده اند و در زمان قطع با تقسیم جرقه به جرقه های کو چک از جرقه های خطرناک و ایجاد صدای زیاد جلوگیری می کند.
6. فنرها و اتصالات:
این اجزا باید از توان مکانیکی و ساختار ویژهای بر خور دار باشند و در برابر زنگ زدگی مقاوم باشد
7. ترمینال ها :
که باید ضد زنگ و باید طوری طراحی شود که هادیها براحتی در آن قرار گیرند.
منبع:امواج برتر

یکشنبه ۳ اوت ۲۰۰۸

مراحل نجات شخص برق گرفته

در هنگام برق گرفتگي معمولا دستگاه تنفس زودتر از قلب از کار مي افتد و رنگ صورت مصدوم متمايل به آبي ميشود . بدين خاطر و قبل از اينکه ضربان قلب متوقف گردد، بايد تنفس مصنوعي هر چه زودترشروع گردد که اين امر نيازمند سرعت عمل ، دقت و خونسردي است
بيشتر برق گرفتگي ها در خانه و يا اماکني که ولتاژ برق از 250 ولت تجاوز نمي کند صورت ميگيرند . اگر شخص هنوز هم با جريان در تماس باشد بايد قبل از کوشش جهت نجات وي ، نخست جريان برق را قطع نمود. در صورت عدم امکان يافتن سريع کليد برق ، بايد بدون فوت وقت شخص را از برق جدا کرد
در مورد اماکني که ولتاژ برق کمتر از 500 ولت است مواظب باشيد که خودتان هم دچار برق گرفتگي نشويد . لذا بايد از وسيله عايق و خشکي نظير دستکش لاستيکي ، کلاه ، کت و ساير البسه خشک استفاده نمود . از تماس با بدن شخص برق گرفته و يا البسه اش ، بخصوص در نقاط مرطوب مانند زير بغل وي خودداري کنيد . عصاي خشک ممکن است بکار بيايد اما به هيچ وجه نبايد از چتر استفاده کرد زيرا داراي فلز است . چوب و طناب خشک يا روزنامه چند لا شده نيز مفيد است . در صورت امکان جهت احتياط بيشتر ، بهتر است هنگام جدا کردن شخص از سيم و يا هر وسيله برقي ديگر ،روي شيئي عايق و خشک بايستيد ، اگر شخص به سيم راديو ، تلويزيون ، اتوو .... چسبيده باشد ، ميتوان پريز را بيرون کشيد
اگر ولتاژ برق بيش از 500 ولت باشد ( نظير کارخانه ها و مراکز برق ) سه حالت براي مصدوم اتفاق مي افتد
1- شخص برق گرفته به محل بي خطري دور از کابل برق پرتاب شده است . در اينصورت نيازي به قطع برق نبوده و اقدامات بعدي بايد صورت گيرد
2- شخص برق گرفته در کنار کابل برق افتاده اما بدن او با جريان برق تماس ندارد. در اينحالت شخص نجات دهنده بايد از نزديک شدن به مصدوم خودداري کرده و توسط عصا ، چوب ، طناب عايق يا ... مصدوم را به اندازه کافي از کابل دور نموده و کمکهاي اوليه را آغاز کند
3- شخص برق گرفته با کابل و جريان برق در تماس مستقيم مي باشد که به احتمال زياد به هلاکت وي خواهد انجاميد . در اينحالت شخص نجات دهنده پس از اطمينان کامل از قطع برق بايد بوسيله چنگک عايق ، زنجيري بر روي کابل بيندازد تا کابل به زمين اتصال يافته و بار الکتريسيته موجود در آن دفع گردد . سپس فورا" مصدوم را به پزشک برساند .
بطور کلي در هنگام برق گرفتگي پس از قطع برق و جدا کردن بيمار از سيم يا وسيله برقي ، در صورت قطع تنفس ، بايد به وي تنفس مصنوعي داده و اگر لازم باشد ، اين عمل براي ساعتها ادامه يابد تا تنفس عادي به بيمار باز گردد .
در مرحله بعد اگر آثار پريدگي رنگ ، کند و سريع شدن نبض ، نامنظم شدن تنفس ، بهم خوردن دندانها ، سردشدن بدن ، دست دادن بيهوشي به بيمار ، ظاهر شدن عرق سرد بر پيشاني و بيني و اطراف دهان ..... که ميتوانند علائم شوک باشند ، مشاهده شد ، بايد فورا" مصدوم را توسط آمبولانس به بيمارستان انتقال داده و در حين اين عمل ، وي را به پشت بخوابانيد به نحوي که سر پايين تر از بدن قرارگيرد و پاها حداقل 30 سانتي متر بلندتر از سر قرار داشته باشند
بدن مصدوم را بايد بوسيله کيسه آب گرم ، پتو يا لباس ، گرم نگه داشت و البسه تنگ را در اطراف گردن ، سينه و کمر شل نمود ، هواي تازه نيز به قدر کافي به بيمار رسانده شود । همچنين سوختگي ناشي از جريان برق نيز بايد پانسمان گردد در هر صورت رساندن شخص آسيب ديده به بيمارستان و يا در صورت امکان ، احضار پزشک به محل حادثه جهت معاينه وي ضروري است।

نويسنده : ؟آقاي علي اكبر ملكي WWW.GOLHA.NET/SABZEVAR

Lockout / Tagout چیست ؟ ( قسمت اول )

با تشكراز آقاي مهندس مصطفي بخشمند براي ارسال اين مطلب

بخش عمده ای از مخاطرات و حوادث صنعتی به جهت راه اندازی تصادفی و پیش بینی نشده تجهیزات و یا به واسطه آزاد شدن بدون کنترل منابع انرژی مانند جریان برق و یا سوخت صورت می گیرد. بسیاری از این پیش آمدها را می توان با استفاده مناسب از دستورالعمل های استاندارد و تجهیزات Lockout / Tagout مهار نمود. دسترسی افراد غیرمجاز به بخش های کنترلی تجهیزات نظیر شیرهای کنترل، مدارهای الکتریکی و الکترونیکی نیز باعث بروز خسارات مالی و جانی گسترده ای می گردد.
استانداردهای Lockout / Tagout در سیستم های مدیریت (ISO 14001 / OSHA / OHSAS 18001) ، 29CFR و1910.147 و 1910.269 به منظور جلوگیری از مرگ و میر، مجروحیت های جدی برای پرسنل نگهداری و تعمیرات و از طریق کنترل در جهت ممانعت از استفاده تصادفی و یا بدون مجوز از انرژی تنظیم شده اند. به منظور اجرای ایمن عملیات نگهداری و تعمیرات بر روی تجهیزات صنعتی، می بایست از اهمیت کنترل و ایزوله نمودن انرژی و استاندارد Lockout / Tagout در OSHA آگاهی کامل داشته باشید.
Lockout/Tagout چیست؟
Lockout/Tagout روشی برای جلوگیری از راه اندازی و حرکت ناخواسته و به خطر افتادن جان کارگران می باشد.در طی این روش تجهیز با استفاده از یک سوئیچ قطع کننده، قطع کننده مدار، شیر یا سایر مکانیزم های کنترل یا ایزوله سازی انرژی در وضعیت خاموش یا ایمن قرار می گیرد (منظور از ایزوله سازی انرژی حصول اطمینان از عدم اتصال منبع انرژی محرک به تجهیزمی باشد).برای قرار دادن یک دستگاه در وضعیت ایمن غالباٌ آن را در حالت ایزوله بودن انرژی (بسته) قرار می دهند.
این همان وضعیتی است که محصولات Lockout/Tagout در آن نقشی اساسی دارند.یک قفل بر روی تجهیز به گونه ای وصل می شود که امکان دریافت انرژی و به راه افتادن را از آن سلب نماید.
به همین جهت هر یک از این دستگاه ها می بایست:
· دارای دوام بوده و از پوشش مقاومی برخوردار باشند.
· از سوی فردی که آن را به کار می برد قابل شناسائی باشد.
· بسیاری از شرکت ها برای هر یک از کارکنان مجوزهائی را صادر می کنند تا بر اساس آن بتوانند Lockout/Tagout را در حوزه های کاری مربوط به خود با نام شخصی خود استفاده کنند.

چه زمان می بایست از Lockout/Tagout استفاده نمود؟
Lockout/Tagout زمانی مورد نیاز است که اجرای نگهداری و تعمیرات در مجاورت ماشین آلاتی است که می تواند به واسطه یکی از موارد ذیل باعث ایجاد جراحت گردد:
· به راه افتادن غیرمنتظره تجهیز
· آزاد شدن انرژی ذخیره شده
در دو وضعیت نیاز به استفاده ازLockout/Tagout از ضرورت بیشتری برخوردار می باشد.
· زمانی که می خواهید یک محافظ یا یک تجهیز ایمنی دیگر را برداشته و یا از آن عبور نمائید.
· زمانی که می بایست بخشی از بدن خود را در موقعیتی قرار دهید که می تواند با وسیله در حال کار درگیر شود.
بخشی از فعالیت هائی که Lockout/Tagout می بایست در آن استفاده شود عبارتند از:
· تعمیر مدارهای الکتریکی
· نظافت یا روغن کاری تجهیزات با بخش های متحرک
· نظافت در دستگاه های فشرده
در استاندارد OSHA هر یک از نیروهای کاری می توانند از تجهیز Lockout/Tagout استفاده نمایند. این مسئولیت به عهده شما است تا از سیستمی که برای محیط کاری شما انتخاب گردیده متابعت نمائید.سیستم های Lockout/Tagout به تنهائی قادر به ممانعت از به راه افتادن تجهیز نمی باشند. لذا آنها را زمانی به تجهیزات متصل کنید که منابع انرژی را از تجهیزات جدا نموده باشید.

 

Lockout / Tagout چیست ؟ ( قسمت دوم )

به کارگیری Lockout/Tagout
قطع انرژی و استفاده از Lockout/Tagout می بایست فقط توسط افراد آموزش دیده که مجوز انجام فعالیت های نگهداری و تعمیرات را داشته باشند صورت پذیرد.پیش از استفاده از Lockout/Tagout می بایست اطلاع رسانی برای تمامی پرسنل مرتبط با آن حوزه کاری انجام گیرد.مطابق استاندارد OSHA کنترل انرژی های خطرناک می بایست بر اساس روش اجرائی در شش قدم انجام گیرد.
1- مقدمات برای توقف تجهیز
پیش از آنکه یک تجهیز را بر اساس استاندارد Lockout/Tagout متوقف نمائید، توجه به موارد ذیل ضروری است:
· نوع و میزان انرژی که تجهیز را قدرت می دهد.
· خطرات مربوط به انرژی
· طریقه کنترل انرژی
2- توقف تجهیز
· تجهیز را از طریق سیستم های کنترل عملیات متوقف کنید.
روش اجرائی به کارگرفته شده برای تجهیز را پیگیری نمائید تا در طی عملیات متوقف سازی افراد دیگری در معرض خطر قرار نگیرند.
3- جداسازی تجهیز از منبع انرژی
· تمامی وسایل جداسازنده تجهیز از انرژی را متصل نمائید به گونه ای که تجهیز به طور کامل از منابع انرژی جدا گردد.
· از جدا شدن تجهیز از تمامی منابع انرژی حتی انرژِی ثانویه اطمینان حاصل نمائید.
· هرگز سوئیچ الکتریکی را در حالی که درزیر بار می باشد جدا نکنید.
· هرگز برای قطع جریان انرژی یا نیرو از برداشتن فیوز استفاده نکنید.
4- به کارگیری تجهیزات Lockout/Tagout
· تمامی وسایل قطع کننده جریان انرژی می بایست بر اساس روش اجرائی به تجهیز قفل یا متصل شوند.
· تنها از وسایل استاندارد تامین شده توسط کارکنان می بایست برای اجرای Lockout/Tagout استفاده شود، در ضمن نمی بایست از این تجهیزات برای سایر اهداف استفاده نمود.
· در صورتی که نمی توانید منبع انرژی مربوط به تجهیز خود را مستقیماً قفل کنید از سیستم Lockout استفاده کنید.
· زمانی که از Lockout استفاده می شود، هر کدام از کارکنان می توانند یک دستگاه قطع کننده جریان انرژی را با استفاده از یک قفل چند کاره قطع نمایند.
· برای کارهای بزرگ می توان از یک جعبه Lockout برای حفظ کنترل تعداد بسیاری از کلیدها و قفل ها استفاده نمود
· اگر به جای استفاده از قفل ها از برچسب Tagout استفاده می کنید آنها را در جهتی که قفل باز یا بسته می شود به طور صحیح متصل نمائید.
· اطلاعات را برروی برچسب ها کامل و صحیح درج نمائید.
5- کنترل انرژی ذخیره شده
· هر یک از قدم های ذیل را به منظور ممانعت از ورود انرژی به دستگاهی که از منبع انرژی جدا شده است به کار بگیرید.
· برای اطمینان از اینکه تمامی قسمت های سیستم از حرکت باز ایستاده اند آن را بازرسی نمائید.
· سیم های اتصال به زمین را وصل کنید.
· فشار انرژی باقی مانده در تجهیز را تخلیه کنید.
· کشش باقی مانده در فنرها را آزاد نموده و یا حرکت قسمت هائی را که با فنرها به حرکت در می آیند را مهار کنید.
· قطعاتی را که به واسطه نیروی جاذبه زمین امکان سقوط آنها وجود دارد را مهار نموده و یا در جای خود محکم کنید.
· قطعاتی را که در سیستم های هیدرولیک یا پنوماتیک با تخلیه فشار ممکن است به حرکت درآیند را مهار کنید.
· خطوط را باز نموده و شیرهای تخلیه را در حالت باز قرار دهید.
· لوله ها و اتصالات مستقر در خطوط را تخلیه نموده و به منظور جلوگیری از جریان مواد خطرناک شیرها را بسته نگهدارید.
· اگر یک خط انتقال در جائی که شیر وجود ندارد می بایست مهار شود، از یک فلنج Blank استفاده نمائید.
· خطوط انتقال و تانک های رآکتور را تخلیه کنید.
· گرما یا سرمای اضافی را پراکنده نموده و یا از لباس های ایمنی استفاده کنید.
· اگر انرژی ذخیره شده امکان جمع شدن مجدد را دارد، کنترل کنید تا میزان انرژی جمع شده پائین تر از سطح خطرناک باشد.
6- تائید ایزوله شدن تجهیز
· هر یک از قدم های ذیل را در صورتی که با تجهیزات مستقر در واحد شما هماهنگ بوده و برای کنترل انرژی مناسب می باشد را استفاده نمائید:
· اطمینان حاصل کنید که تمامی مناطق خطرناک از حضور نیروی انسانی تخلیه شده باشد.
· پیگیری نمائید که امکان قرار گرفتن سوئیچ قطع اصلی یا قطع کننده مدار در وضعیت روشن وجود نداشته باشد.
· از یک دستگاه ولت متر یا سایر تجهیزات برای کنترل سوئیچ استفاده نمائید.
· تمامی کلیدهای استارت دستگاه و سایر کلیدهای فعال کننده را به منظور اطمینان از ایزوله بودن تجهیز امتحان کنید.
· زمانی که تمامی آزمایش ها به اتمام رسید تمامی ماشین ها را متوقف نمائید.
اخطار
روش های اجرائی فوق به تنهائی قادر به ارائه ابزارهائی که شما برای کار بر روی ماشین آلات خطرناک و منابع انرژی دارید نمی باشند. بلکه تمامی کارکنان می بایست به یک دستورالعمل اجرائی دسترسی داشته و آموزش های مورد نیاز به منظور استفاده از دستگاه های Lockout/Tagout را دیده باشند. این به عهده شما است تا زندگی و سلامتی خود و تمامی کارکنان را با پیروی از این قوانین محافطت نمائید.

 

معرفي تعدادي از تجهيزات ايمني و ابزار كار گروهي و فردي در برق

یکی از راههای حفظ و ارتقاء ایمنی استفاده از لوازم حفاظتی است که جان انسان را در مقابل خطرات محفوظ می دارد.استفاده از لوازم حفاظت فردی مي باشد كه خود تابع مقررات و اصولی است که آگاهی از آنها حائز اهمیت بوده و عدم آگاهی و انتخاب نوع نامناسب این نوع تجهیزات نه تنها قادر به حفظ ایمنی استفاده کننده گان آنها نخواهد بود بلکه ممکن است افراد یادشده را در معرض خطرات بیشتری نیز قرار دهد.

جهت انتخاب و استفاده از لوازم ایمنی به موارد زیر باید توجه داشت :

1 – نوع وسیله کار باید با نوع کار مناسبت داشته باشد .2 – در انتخاب لوازم ایمنی کیفیت جنس و استاندارد بودن آن اهمیت بیشتری دارد.3 – قبل از استفاده وسایل کاملا“ و بطور دقیق معاینه و آزمایش گردد .

در محیط های کارگاهی یکی از وظایف مهم سرپرستان و استادکاران این است که هر روز قبل از اعزام اکیپ به محل کار و یا در کارخانه و قبل از شروع بکار کلیه لوازم ایمنی انفرادی و گروهی اکیپ را کنترل نموده و سپس اجازه عملیات را صادر کند.از طرفی خود فرد هم وظیفه دارد که کوچکترین نقض فنی را در لوازم ایمنی خود را به سرپرست مربوطه گزارش دهد.

انواع لوازم ایمنی:

1 – لوازم ایمنی انفرادی که تحویل مجری یا انجام دهنده کار میشود.

2 – لوازم ایمنی گروهی که تحویل سرپرست گروه شده و کلیه افراد اکیپ موظف به حفاظت و نگهداری آنها بطور مطلوب می باشند.

لوازم ایمنی فردی :

1 – لباس کار2 – کمربند های ایمنی سیمبانی 3 – کلاه ایمنی

4 – کفشهای ایمنی 5 – دستکش های حفاظتی 6 – رکاب های سیمبانی 7 – فازمتر فشار ضعیف

8 – فازمتر دوبل فشارضعيف 9 – انبردستها 10 – فیوز کش 11- عينك هاي حفاظتي

لوازم ایمنی گروهی :

1 – تفنگ پرتاب سیم ارت 2 – دستگاه اتصال زمین موقت برای خطوط فشار ضعیف و فشار متوسط وقوی

3 – فازمتر های فشار متوسط و قوی 4 – دستکشهای عایق برق فشار متوسط 5 – چوب استیک یا پرش

 

لباس کار :

لباسهای کار مناسب یکی از ملزومات کار ایمنی در هر حرفه ای محسوب می شود و بهمین سبب در مقرارت و آیین نامه های حفاظتی بیان شده است که کلیه کارکنانی که موظف به انجام کارهای عملی می باشند می بایستی از لباس کار مناسب استفاده نمایند و کارفرمایان نیز موظفند که این نوع لباسها را تهیه و در اختیار مجریان امر قرار دهند .لباس کار باید با توجه به خطراتی که فرد را تهدید می کند انتخاب شود. این خطرات ممکن است منشاء فیزیکی ، مکانیکی ، شیمیایی و الکتریکی داشته باشد.

شرایط انتخاب لباس کار :

1 – لباس باید مناسب نوع کار و همچنین وضعیت آب هوای منطقه باشد. 2 – لباس کار باید مناسب اندام و اندازه باشد . 3 – جیبهای لباس کار باید کوچک . حتی الامکان تعداد آنها کم باشد. 4 – در لباس برقکاران از دکمه و زیپهای فلزی نباید استفاده شود . 5 - لباس برقکاران حتی الامکان از پارچه های ضخیم و سبک و نخی تهیه و در دوخت آنها نهایت سادگی رعایت گردد . 6 – مچ و آستین بلوز باید دارای دکمه بوده و یا از کش آستین استفاده گردد.دلیل استفاده از لباسها نخی :اولا“ هنگام ایجاد قوس الکتریکی سرعت سوختن پارچه های الیاف مصنوعی یا مخلوطی از آنها خیلی کمتر بوده و حرارت تولیدی آنها پائین می باشد و ثانیا“ پارچه های نخی هنگام سوختن به بدن نمی چسبند .

کمربندهای ایمنی سیمبانی :

جهت پیشگیری از سقوط کارگران از تیر برق و دکلهای برق از کمربند ایمنی و کمربند های نجات استفاده میشود.

شرایط انتخاب کمربند و طناب نجات : 1 - کمربندهای ایمنی باید از جنس چرم محکم یا برزنت و سایر مواد مخصوص مناسب شده باشد 2 – دارای پهنای 12cm و ضخامت 6mm و استقامت آن در مقابل نیروی کشش برای پاره شدن نباید از 1150Kg کمتر باشد .3 – طنابهای کمربند باید از کنف بسیار مرغوب و یا از جنس الیاف ابریشم مصنوعی یا مشابه ساخته شده و استقامت آن در مقابل نیروی کشش برای پاره شدن نباید از 1150Kg کمتر باشد .4 – پرچه ها و سگک های روی کمربندهای ایمنی .

طنابهای نجات باید دارای مقاومت بالا باشد .
کلاه های ایمنی :

مهمترین بخش کلاههای ایمنی : نوار نگهدارنده نوار عرق گیر ضربه گیر نوار تنظیم سر بند چانه نوارهای نگهدارنده که در فاصله بین قشر خارجی به پوسته کلاه و سر کاربر قرار دارد وظیفه جذب ضربات وارده به سر را داشته و همانند یک بالشتک ، رسیدن بخش عمده ضربه وارده به سر جلوگیری می کند .کلاه ایمنی از مهمترین لوازم ایمنی انفرادی است که عدم استفاده از آن می تواند خطرات جانی جبران ناپذیری را به وجود آورد . استفاده از آن در حین کار علاوه بر اینکه از وارد شدن ضربه های مکانیکی به ناحیه سر جلوگیری کند بلکه قادر است سر را در مقابل برخورد با ولتاژ های متفاوت حفاظت نماید .با توجه به ماهیت کارها نوع کلاههای ایمنی مورد استفاده نیز متفاوت است . به عنوان مثال کلاه ایمنی کارهای ساختمانی از نوع فلز سبک که قادر به جذب انرژی مکانیکی وارده باشد و در کارهای الکتریکی از جنسی که در مقابل برق عایق باشد ساخته میشود .نکته ای که ذکر آن در اینجا ضروری است این است که کلاههای ایمنی جزء وسایل حفاظت فردی محسوب شده و بنابر این لازم است در استفاده از کلاههای ایمنی مشترک محتاط بود زیرا علاوه بر اینکه کلاههای ایمنی افراد با توجه به ماهیت کارشان متفاوت با هم است ، این امر ممکن است باعث انتقال بیماریهای پوستی نیز گردد .

استاندارد های کلاه ایمنی :

استاندارد هاي ANSI هلمتها را به سه دسته A,B,C تقسيم بندي مي كند :

كلاس A :كاربرد عمومي - حفاظت در برابر ولتاژهاي پايين

كلاس B : حفاظت در برابر ولتاژهاي بالا

كلاس C : حفاظت در برابر ضربات سبك

معمولاً كلاههاي ايمني در سه اندازه استاندارد زير تهيه مي شوند :

براي دور سر با : 1 – سایز کوچک 55 سانتي متر 2– سایز متوسط 58-55 سانتي متر 3– سایز بزرگ 59سانتي متربه بالا كه معمولاً دو سوم كلاههاي ساخته شده مطابق با اندازه سايز متوسط اند.

کفش های ایمنی :

از نظر فراوانی حادثه پذیری ناحیه پا بعد از دستها در رده دوم قرار دارد لذا کفشهای ایمنی با توجه به نوع و مشخصات خاص خود می توانند پای افراد را در برابر سقوط اجسام سنگین بر روی پا ، فرو رفتن اجسام نوک تیز و برنده به کف پا و همچنین ریزش مواد مذاب و سایر خطرات مشابه محافظت کنند .

كفش هاي ايمني بر اساس قدرت تحمل بار استاتيكي و ضربه به سه گروه 75 و 50 و 30 تقسيم بندي مي شوند.

بدين ترتيب كفش ايمني پنجه فولادي در گروه 75 قرار مي گيرد.

یکی از مهمترین انواع کفشهای ایمنی نوع مورد استفاده توسط کارکنان صنعت برق کفشهای عایق میباشد . این کفشها از زیره عایق برخوردار بوده و از تکمیل شدن مدار توسط پای فرد در هنگام برق گرفتگی جلوگیری کرده و در نتیجه مانع برق گرفتگی میشود .دستکش های حفاظتی براساس آمارهای ارائه شده توسط وزارت کار و امور اجتماعی مهمترین بخش بدن از نظر جراحت پذیری در محیطهای کار ناحیه دست و بازو میباشد.دستکش های کار وسایلی هستند که در هنگام کار دست انسان را در مقابل خطرات متنوع حفاظت می نماید .

موارد ی که درمورد دستکش های حفاظتی حائز اهمیت است :

- دستکش های ایمنی باید طوری انتخاب شوند که ناحیه دست را از خطرات احتمالی ناشی از کار محافظت کرده و در عین حال هیچ گونه ناراحتی و محدودیت برای دست ایجاد نکند .اشخاصی که با برق سر کار دارند باید از انواع دستکش های عایق که درجه عایق الکتریسیته بودن آنها مناسب با ولتاژ مورد نظر باشد استفاده نمایند .

- برای بالا رفتن از تیر سیمانی و چوبی میبایستی از دستکش های کف چرمی با پشت برزنتی استفاده نمود.

- برای تیرهای فولادی و دکل های فلزی انواع آجدار پیشنهاد می شود که از لیز خوردن دست جلوگیری به عمل آورد .

- هنگام استفاده از دستکش های حفاظتی عایق برق برای کار بر روی خطوط برق دار مانند نصب انشعابات مشترکین برق ( کنتور ) و یا تعویض لامپ و سر پیچ معابر قبل از استفاده دستکش از طریق باد کردن آن از سوراخ نبودن دستکش اطمینان حاصل نمایید .با توجه به میزان استفاده از دستکش های عایق هر چند وقت یکبار تست الکتریکی ضروری است .

- در تماس آب یا بعد از شستشوی دستکش های عایق حتما آنرا خشک نموده و با پودر های ضد رطوبت آغشته نمایید تا از فاسد شدن آن جلوگیری شود .

- در حین کار در نزدیکی سیم های برق دار و محوطه های خطر لب هیچ عنوان نباید دستکش های عایق را از دست خارج نمود .دستکش های عایق را بعد از اتمام کار تمیز نموده و در کیف مخصوص دور از نور نگهداری نمایید.

رکاب های سیم بانی در شبکه های برق کارکنان اجرایی برای صعود و نزول از تیرها از رکاب ها به عنوان ابزار انفرادی استفاده مینمایند .

رکاب های تیر سیمانی :

این قبیل رکاب ها به دلیل سنگین بودن مشکلات حمل نقل و جابجایی از طرف کاربران مورد استقبال چندانی قرار نمیگیرد چون پله های در فواصل معین اینگونه تیرها نیز به کاهش کاربر این رکاب ها افزوده است .ساختمان رکاب های تیر سیمانی به طریقی است که در قسمت تیغه ای که به تیر مماس میشود زبانه ای به صورت کشایی وجود دارد که هر چقدر تیر باریکتر میشود فنر زبانه را کم و زیاد مینماید که وجود همین متعلقات باعث سنگینی آن گردیده است .رکاب های تیر چوبی داسی :رکاب های تیر چوبی داسی که به آن رکاب فرانسوی گفته میشود برای صعود و نزول در تیرهای چوبی اشباع شده استفاده میشود بیشترین مصرف در صنعت را دارد.

مواردی که باید در استفاده از رکاب های تیر چوبی داسی رعایت نمود :

خارهای رکاب سالم باشد سالم بودن و ترک موی نداشتن خارهای انتهای رکاب تغییر شکل نداند بخش قوسی آنرکاب های نیزه ای:این رکاب ها دارای نوک تیزی است که به تسمه ای فولادی متصل و تسمه فوق بوسیله بندهای چرمی به ساق پا متصل میشود.قطر نوک نیزه آن هیچگاه نباید از حد استاندارد کمتر شود در غیر اینصورت از ضریب اطمینان آن کاسته خواهد شد. به هنگام بالا رفتن با استفاده از این رکاب های بایستی دقت شود که نیزه آن کاملا در تیر فرو رفته باشد.

فاز متر فشار ضعیف :

فاز متر فشار ضعیف وسیله ای است انفرادی که در صنعت برق برای مشخص نمودن برقدار بودن وسایل برقی و سیمهای حامل جریان است .

اجزای داخلی فازمتر :

1 – لامپ کوچک تخلیه 2 – مقاومت سری شده با لامپ 3 – فنر متصل کننده 4 – قسمت پیچ گوشتی روکش داربا اتصال فاز متر به قسمت برق دار لامپ درون آن روشن میشود که دلیل این امر این است که جریان برق از طریق نوک فاز متر به مقاومت میرسد، مقاومت موجود ، جریان برق را تا حدی میرساند که وقتی از بدن انسان عبور کرده و با رسیدن به زمین باعث بسته شدن مدار میشود . هر چه مقاومت بدن فرد کمتر باشد نور لامپ بیشتر خواهد شد .

یکی از اعمال نا ایمنی که بطور معمول در میان کاربران برق دیده میشود این است که از فاز متر به عنوان پیچ گوشتی استفاده میشود و این علاوه بر اینکه به فاز متر آسیب میرساند که باعث برق گرفتگی برای فرد خواهد شد.

ولت چك يا فازمتر دوبل فشار ضعيف
جهت اندازه گيري ولتاژ بين دو فاز و نول و آزمايش شبكه از اين وسيله استفاده مي شود. فازمتر دوبل فشارضعيف به دو صورت عقربه اي و نوري ( لامپي ) است كه ولتاژهاي 50 تا 380 ولت را نشان مي دهد. بايد از وارد آمدن ضربه به آن يا انداختن آن به زمين جلوگيري كرد.
تست فازمتر قبل از قطع برق مي تواند از حوادث ناخواسته ناشي از عملكرد نادرست آن پيشگيري كند.

عینک های حفاظتی :

بدون شک حساس ترین عضو بدن انسان چشم اوست بنابراین حفاظت از این عضو حیاتی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . عینک های ایمنی با توجه به خطرات موجود در محیط کار در انواع و اشکال مختلف ساخته میشود
انبر دست :انبر دست یکی از وسایل پر کاربرد و ضروری برای برق کاران میباشد که رعایت نکات زیر در استفاده از آن ضروری است :

- برق کار باید دقت نماید عایق انبر دست استاندارد و از نوع مرغوب باشد .تحت هیچ شرایطی از انبر دست به جای آچار یا چکش استفاده نشود . پرتاب نمودن انبر دست از ارتفاع عمل نا ایمن و حادثه ساز محسوب میشود زیرا علاوه بر امکان صدمه رسانی به همکاران احتمال آسیب دیدن خود وسیله و آسیب عایق دسته های آن و افزایش احتمال برق گرفتگی در هنگام کار وجود دارد . از طرف دیگر در اثر ضربات وارده حالت باز و بسته شدن آن تغییر نموده و این امر باعث خراب شدن انبر دست میشود .

فیوز کش : فیوز کش وسیله ای است که برای تعویض فیوزهای کتابی یا کارتی که در داخل تابلو های توزیع وجود دارند استفاده میشوند .تعویض این نوع فیوزها بوسیله انبر دست یا هر گونه وسیله دیگر بسیار خطرناک بوده و همین عمل نا ایمن بکرات در واحدهای عملیاتی و اتفاقات منجر به حوادثی نظیر سوختن سر و دست و صورت کارکنان میشود.در مورد استفاده از انبر دست به جای فیوز کش بدلیل اینکه فرد معمولا زمانیکه یک سو ی فیوز را در کشو پایه فیوز قرار میدهد چشک را بسته و صورت را برمیگرداند ، همین عامل باعث میشود مسیر فیوز عوض شده و به فاز جانبی اصابت نماید در نتیجه دو فاز بهم متصل شده و همزمان با این عمل شعله حاصل قوس الکتریکی دست و صورت فرد را خواهد سوزانید .

تفنگ پرتاب سیم ارت: تفنگ پرتاب سیم ارت وسیله ای که برای آزمایش خطوط 6kv ، 11kv و 20kv بکار میرود.هر گاه بخواهند در شبکه متوسط را بمنظور اطمینان از بی برق بودن آن آزمایش نمایند از این وسیله استفاده میشود .این دستگاه تشکیل شده از یک بخش پرتاب گر که داخل آن یک فنر قوی وجود دارد که با فشار دادن ماشه فنر آزاد میشود . خرج یا فشنگ وسیله که عبارت است از یک میله سبک بطول 60 cm که یک رشته سیم نازک بطول حدود 20m به آن متصل میگردد . با فشار دادن ماشه ، میله رها شده و سیم را که یک انتهای آن قبلا به زمین متصل شده با خود بطرف شبکه پرتاب میکند . در نتیجه این اقدام هر سه فاز شبکه به زمین متصل میشود و اگر شبکه برقدار باشد سیم فوق فورا پاره و ذوب و با صدای شدید اتصالی را نشان میدهد و اگر اتفاق یاد شده رخ ندهد معلوم میشود که خط بدون برق میباشد.مواردی که بایستی در رابطه با تفنگ پرتاب سیم ارت رعایت کرد : حفاظت و نکهداری از آن به عهده سر اکیپ یا استاد کار میباشد . هیچگاه نباید ماشه تفنگ فوق را در حالت خالی چکانید . هر یک یا دو ماه یکبار چند قطر روغن به منظور نرم نگه داشتن فنر در تفنگ ریخته شود تا حالت خشک و شکنندگی پیدا ننماید . هنگام پرتاب سیم میبایستی مواظب بود تا سیم پای کسی پیچیده نشود. قبل از پرتاب یک سر سیم به زمین ارت موثر گردد و با ریختن مقداری آب در اطراف میله مقاومت زمین را کم کرد. هیچگاه نباید سر تفنگ را که مجهز به میله پرتاب میباشد به سمت شخص یا اشخاص دیگر گرفت . پیچ انتهای تفنگ بیشتر از 4 انگشت بسته یا باز نشود . پس از انجام کار سیم پرتاب بطور منظم و بدون گره خوردگی بدور قرقره خود پیچیده و تمیز شود. میله ارت و میله پرتاب همراه با چکش را بعد از هر بار استفاده تمیز شده و در جعبه مخصوص و یا کسیه های برزنتی کارخانه سازنده تحویل داده شود .دستگاه اتصال زمین موقت برای خطوط فشار ضعیف ، متوسط و قویدستگاه ارت موقت وسیله ای است حفاظتی که با اصطلاح برای قفل کردن یا بستن خطوط بکار میرود .هدف از این کار این است که در مواقع برق دار شدن ناگهانی شبکه که ممکن است در اثر عوامل مختلف پیش آید افراد یکه روی شبکه کار میکنند از خطر برق گرفتگی مصون باشند.

عواملی که ممکن است خط در حال تعمیر را بطور ناگهانی برق دار نماید :

رعد و برق که بصورت بروز چندین میلیون ولت برق را وارد شبکه در حال تعمیر مینماید. مانور های اشتباهی توسط گروههای عملیات و اتفاقات. القا برق از شبکه های رو گذر شبکه . پاره شدن اتفاقی سیمهای عبوری از بالای شبکه تحت تعمیر . روشن نمودن موتور ژنراتور توسط مشترکین ، کارخانجات یا بیمارستانها و غیره که ممکن است بطور اشتباه کلید برگشت برق شبکه را قطع ننمایند .در صورتیکه شبکه تحت تعمیر از دو نقطه ورودی و خروجی شبکه بوسیله دستگاه اتصال زمین موقت ارت شود کلیه عوامل بالا در صورت بروز ، خنثی خواهد شد و خطر برق گرفتگی افراد مشغول به کار را تهدید نخواهد کرد . برای کلیه اکیپها اعم از فشار ضعیف ، متوسط و قوی کاربرد اجباری داشته و استفاده از آن امری اجتناب ناپذیر و ضروری است .

رعایت موارد زیر در استفاده دستگاه اتصال زمین موقت الزامی است :

بایستی دقت نمود که دستگاه اتصال زمین موقت حتما بعد از آزمایش خط مورد نظر و پرتاب سیم تفنگ مورد استفاده قرار گیرد . قبل از بستن گیره ها به فاز ، انتهای سیم های رابط به زمین متصل گردد . محل نصب دستگاه در جلو دید مجری بوده و خط از دو طرف زمین شود . تا پایان کار دستگاه در محل کار نصب شده باقی بماند . مراقبت و نگهداری از دستگاه و همچنین نظارت بر جمع آوری و تمیز کاری آن بعهده سر اکیپ میباشد.

دستورالعمل استفاده از دستگاه ارت موقت :

گروههای اجرایی یا تعمیراتی موظفند پس از آزمایش خطوط و کسب اطمینان از بی برق بودن مدار آن را بشرح زیر ارت موقت نمایند .میله ارت را یک فاصله قبل از محل کار و در مرطوبترین نقطه ممکن از زمین مجاور پایه کوبیده شده و سپس کلمپ اتصال زمین را به آن متصل میشود .کارگر پس از بالا رفتن از پایه و استقرار در زیر شبکه به کمک طناب دستگاه را به بالا میکشد و پس از بازرسی ازگیره ها و تعیین فاصله ، توسط پرچ عایق ، گیره قرمز رنگ را به خط وسطی و سپس فازهای دیگر متصل مینماید .برای جمع آوری دستگاه ابتدا گیره های کناری توسط پرچ عایق از خط جدا و سپس با کنترل نمودن وزن کابل ، گیره وسطی از خط آزاد شده و در پایان کلمپ از میله زمین جدا گردد .
فاز مترهای فشار متوسط و قوی :

فازمترهای فشار متوسط و قوی همانند فازمتر فشار ضعیف عمل میکنند . با استفاده از این نوع فازمترها میتوان خطوط با ولتاژ های 6kv ، 11kv، 20kv ، 63kv ، 230kv و 400 kv را آزمایش کرد .

انواع فاز مترهای فشار متوسط و قوی فاز مترهای مدرج : این فازمترها درجه بندی شده و از آنها با توجه به انواع مختلف برای اندازه گیری ولتاژ های مختلف استفاده میشود .

این فاز متر از سه قسمت دارند :

1 – شاخک که برای نزدیک نمودن آن به مدار تعبیه گردیده است .2 – چراغ که در صورت برقدار بودن خط روشن میشود .3 – دسته تلسکوپی مدرج که از عایق آزمایش شده ساخته شده و محل قرار گرفتن دست در انتهای فازمتر میباشد

رعایت موارد زیر در استفاده دستگاه الزامی است :

بدلیل ظرافت خاص وسیله در هنگام حمل و نقل و استفاده از آن نهایت دقت به عمل آید تا ضربه ای به آن وارد نشود چون امکان شکستن یا معیوب شدن چراغ وسیله که بشیار حساس نیز میباشد . وجود خواهد داشت .قبل از استفاده از دستگاه آزمایش بمنظور کسب اطمینان ازسالم بودن آن ضروری است .

فازمتر دوبل فشار متوسط :

فازمتر دوبل فشار متوسط یکی دیگر از وسایل ایمنی گروهی میباشد که بیشتر بخاطر رینگ ( موازی ) یا همرنگ نمودن خطوط بکار میرود . دو فاز متر که توسط کابلی بهم مرتبط بوده که در هنگام کار هر کدام از فازمتر ها در یک دست قرار میگیرند .البته بایستی توجه داشت که کابل رابط کاملا از بدن فاصله داشته باشد.با نزدیک شدن شاخک ها به فاز غیر همنام باشند لامپها که در وسط فازمتر تعبیه شده روشن نمیشود که مشخص می کند صرفا فاز کناری مدار اول با فاز وسطی مدار دوم همنام است و بهمین طریق میتوان هر سه فاز دو مدار را مشخص نمود .

دستکش های عایق برق فشار متوسط : دستکشهای عایق برق فشار متوسطاز جمله لوازم ایمنی است که از اهمیت خاصی برخودارند . این نوع دستکشها عایق معمولا تا 24kv تست و آزمایش شده و مشخصه یاد شده بر روی آنها قید گردیده است .

موارد استفاده دستکشهای عایق برق فشار متوسط :

در موقع قطع و وصل کلیدهای فشار متوسط و قوی ، در هنگام قطع و وصل کات اوت فیوز ترانسفورماتورها ، در هنگام بستن دستگاه اتصال زمین موقت

چوب استیک یا پرش :

وسیله اي است عایق ، که برای قطع و وصل کات اوت فیوزها و سكسیونرهای بدون دسته و موارد مشابه مورد استفاده قرار میگیرد .جنس آن از فایبر گلاس و موارد مشابه دیگری که ازسبکی و درجه عایقی خوبی برخوردار باشند است هنگام استفاده از این وسیله میبایستی طول آن متناسب با ولتاژ موجود باشد.همچنین خشک کردن کامل آن در مواقعی که هوا بارانی . مرطوب میباشد ضروری است .بعد از هر بار استفاده برای جلوگیری از آسیب دیدگی احتمالی فیزیکی و همچنین تمیز نگهداشتن آن باید در جلد مخصوص خود قرار گیرد .از زدگی یا بر آمدگی درسطح این وسیله باید جلوگیري کرد زیرا ممکن است به حوادث ناگواری بیانجامد چون نفوذ الکترونهای نشتی برق از آن نقطه باعث سوزندان و نشت جریان به بدن استفاده کننده میگردد .

 

ولتاژ خطرناك براي انسان

بعضي از دوستان در رابطه با ولتاژ خطرناك براي انسان سؤال كردند كه بايد به استحضاردوستان برسانم حداكثر ولتاژ بي خطر براي انسان در شرايط نرمال و عادي در فركانس 50 هرتز در برق متناوب بر اساس استاندارد انگليس حدود 50 ولت و بر اساس استاندارد آلمان 65 ولت مي باشد. و در رابطه با برق مستقيم يا دي سي بايد عرض كنم در هر دو استاندارد ياد شده (صدو بيست) 120 ولت را اعلام نموده اند و اين مسئله در حيوانات بصورت 25 ولت در برق متناوب و 60 ولت در برق مستقيم مي باشد.

( متن کامل همراه با تصاویر موجود می باشد )

 

 

الف: اقدامات لازم قبل از انجام عمليات Lifting

1-    بررسي مجدد سطح فونداسيون و اطمينان از صحت Padها، تميزکاري و سنگ‏زدن سطح آنها ، تراز بودن سطح Padها با مهره‏هاي پائيني Anchor Boltها، نصب Shim Plateها روي فونداسيون (در صورت نياز)، ...

2-     نصب Wearing Plateها و گريس‏کاري سطح آنها.

3-     تخمين و تعيين جرثقيل مورد نياز با تناژ مناسب با در نظر گرفتن وزن و سايز تجهيز و نيز فضاي کاري و قيود آن، تعيين محل حدودي قرارگرفتن جرثقيل و تريلر حامل تجهيز، محاسبه تعداد وزنه‏هاي متعادل‏کننده موردنياز جرثقيل.

4-     تسطيح و تقويت سطح زمين در محل استقرار تريلر حامل بار، جرثقيل و بخصوص جک‏هاي آن (با توجه به بند 3).

5-    تهيه الوار کافي با ضخامت‏هاي مختلف، ورق با ضخامت و ابعاد مناسب (حداقل ضخامت mm 30  و حداقل ابعاد 1.5´1.5 m) جهت قراردادن زير جک‏هاي جرثقيل.

6-     اندازه‏گيري سايز Earingهاي تجهيز و تدارک Shackle متناسب با وزن بار و سايز Earingها.

7-     تهيه Wire با ضخامت متناسب با وزن بار و طول متناسب با فاصله Earingها از همديگر.

8-    تدارک آچار مناسب جهت باز و بسته‏کردن Shackleها، پتک (حدود 10 کيلوگرمي) جهت نصب Shackleها بر روي Wire، يک قطعه Wire سبک (ضخامت حدود mm 5 و طول m 5) و نيز Shackle مناسب با  اين Wire (جهت مهار Wire اصلي و جلوگيري از سُر خوردن و فرار آن در هنگام نصب)، طناب (حداقل دو قطعه متناسب با سايز تجهيز؛ معمولاً 10 متر) جهت هدايت  بار و جلوگيري از نوسان آن هنگام Lifting و نيز ديلم با اندازه و تعداد کافي (جهت هدايت بار به محل دقيق نشيمنگاه و هم‏مرکز کردن سوراخ‏هاي پايه تجهيز و Anchor Boltها، در انتهاي عمليات نصب).

9-     بررسي مجدد برنامه Lifting، تعيين نفرات و توجيه وظيفه هريک از آنها در حين انجام عمليات، اصلاح برنامه در صورت نياز...

 

الف: اقدامات لازم حين عمليات Lifting

1-     مرور عمليات Lifting و وظيفه محوله به هر يک از افراد.

2-     تدارک جرثقيل سبک (حدود 5 تا 10 تني)، جرثقيل متوسط (حدود 40 تني جهت بارگذاري وزنه‏هاي متعادل‏کننده بر روي جرثقيل).

3-     انتقال جرثقيل (اصلي) به محل درنظر گرفته‏شده.

4-     بارگذاري وزنه‏هاي متعادل‏کننده بر روي جرثقيل اصلي (توسط جرثقيل متوسط).

5-     قرار دادن ورق‏ها و الوارها زير جک‏هاي جرثقيل و حصول اطمينان از صحت آنها در تحمل بار.

6-    نصب Shackleها بر روي Wire،  نصب Wireها بر روي قلاب جرثقيل، بستن دو سر آزاد هريک از آنها به‏وسيله طناب سبک (جهت جلوگيري از فرار Wire)، بالا بردن بوم جرثقيل و قرار دادن قلاب در موقعيت بالای محل تقريبي که بار زير آن قرار خواهدگرفت.

7-     درخواست از کارشناس HSE جهت بررسي وضعيت جرثقيل، جدول بار، صحت تجهيزات، ...

8-     انتقال تريلر حامل بار به محل از قبل تعيين‏شده و باز کردن طناب و زنجير مهار آن.

9-    نصب Wire بر روي Earing بار. (در اين مرحله، ابتدا اپراتور جرثقيل، بايستي قلاب را در فاصله بين دو Earing و متمايل به يکي از آنها قرار دهد. در اين حالت کارگران به راحتي مي‏توانند يکي از Shackle ها را در اين Earing جاي‏دهند. حال به کمک Wire سبک و Shackle آن، سر ديگر Wire به قلاب جرثقيل سبک نصب مي‏شود. در اين حالت، طناب جلوگيري از فرار Wire باز مي‏شود و به وسيله جرثقيل سبک و نيز با هماهنگي اپراتور جرثقيل اصلي در هدايت بوم آن جرثقيل، سر ديگر  Wire نيز به محل مناسب در نزديکي Earing دوم قرار مي‏گيرد و به راحتي Shackle آن بسته‏مي‏شود. اکنون مي‏توان Wire سبک را باز کرد و عمليات Lifting را شروع کرد).

10- نصب طناب‏هاي موج‏گير بر دو انتهاي بار. لازم است سرآزاد هريک از اين طناب‏ها توسط حداقل دو نفر هدايت شود. افراد بايستي به‏نحوي طناب را بگيرند که مقداري از انتهاي آن آزاد باشد تا در صورت نياز به افراد اضافه در حين عمليات باربرداري، ايشان نيز بتوانند به‏طور مناسب و مؤثر اين طناب را بگيرند.

11- دورکردن کليه نفرات و تجهيزات اضافي و موانع از منطقه عمليات. در اين مرحله بايستي نفرات کافي در نقاط لازم (نزديک دو انتهاي بار، محل موانع غيرقابل حذف که احتمال برخورد با آنها حين عمليات وجوددارد، محل جک‏هاي جرثقيل، نزديک فونداسيون،...) مستقر شوند. اين افراد بايستي با مجري عمليات کاملاً هماهنگ باشند و هرگونه اتفاق (نزديک شدن بيش از حد بار به موانع، خالي‏کردن احتمالي جک‏ها، بلند‏شدن جرثقيل،...) را در وحله اول به کمک اشارات ازقبل تعيين‏شده و در صورت حاد شدن مشکل، با سوت يا فرياد به او اطلاع دهند.

12-  اطمينان هماهنگي مجري عمليات با Riggerها، اپراتور جرثقيل و نيز نفرات کمکي.

13- شروع عمليات با فرمان مجري؛ ايشان بايستي در طول مدت Lifting، به طور مداوم نفرات مهارکننده نوسانات بار و نيز افراد کمکي را درنظر داشته باشد و دستورات لازم را به Riggerها برساند. Riggerها نيز بايد نهايت توان خود را ابه‏کار گيرند که انتقال بار به محل فونداسيون، تاحدممکن طبق مسير از قبل تعيين‏شده انجام‏گيرد.

14- به محض نزديک‏شدن پايه بار به محل فونداسيون، نفرات کمکي بايد به‏کمک ديلم، بار را به موقعيت دقيق خود در محل نصب هدايت‏کنند. بهتر آن است که ابتدا يکي از دو پايه و سپس پايه ديگر جاي‏دهي شوند.

15-  پس از قرارگرفتن بار بر روي فونداسيون، طناب‏هاي هدايت‏کننده و Wire باز مي‏شوند (باز شدن Wire، دقيقاً معکوس مرحله 9 انجام‏مي‏شود).

16- لازم است در انتهاي کار و مفارقت نفرات، کليه موارد و حوادث احتمالي به‏وجود آمده بررسي و راهکار مناسب جهت جلوگيري از وقوع آنها در عمليات‏هاي بعدي انديشيده‏شود.

 

نظرات شما عزیزان:

نوشته : سجاد زمانی

تاریخ: برچسب:ایمنی برق و ایمنی جرثقیل و سنگ فرز و,,,ایمنی در جرثقال,ایمنی در برق,ایمنی جوشکاری,فولادبناب,فولاد تبریز,صایب تبریز,